Στην χώρα που γέννησε την Δημοκρατία ως ένα θεσμό ανυπέρβλητο που δεν επικρατεί απλά ο λαός αλλά κυριαρχεί με αγαθοσύνη και δικαιοσύνη, είναι όντως οξύμωρο να συζητάμε για την ποιότητά της και το πώς αυτή διαμορφώθηκε στις μέρες μας. Ωστόσο, αν το καλοσκεφτεί κανείς, η Δημοκρατία έχει τόση αξία ακριβώς για αυτό τον λόγο, για το γεγονός ότι αποτυπώνει το «είναι» του λαού της, ακόμα και αν αυτό ορισμένες φορές δεν είναι το καλύτερο δυνατό.

Η Πολιτική και οι πολιτικοί υπόκεινται στον ίδιο κανόνα. Εμείς, ο λαός, ο «δήμος», οι πολίτες καθορίζουμε την ποιότητά τους. Για αυτό και έχουμε στο χέρι μας τη δύναμη να «στρίβουμε» το τιμόνι σύμφωνα με αυτά που η λογική, το συναίσθημα και η ηθική μας επιτάσσει.  

Αυτές τις σκέψεις έκανα το τελευταίο διάστημα, βιώνοντας προσωπικά, οικογενειακά αλλά και ως κοινωνικό σύνολο δύσκολες στιγμές, οι οποίες, όσο επώδυνες κι αν είναι, σου δίνουν την δυνατότητα να αναθεωρήσεις, να αναστοχαστείς, να αλλάξεις «πλεύση» ή να πάρεις αποφάσεις για το τι είναι σημαντικό και τι όχι, για το τι πρέπει να κάνεις ή να μην κάνεις, για το ποια είναι η θέση σου και ο ρόλος σου και ποιες ευθύνες πρέπει να αναλάβεις.

Έχοντας ζήσει από τα γεννοφάσκια μου αυτό που λέμε «πολιτική», μπορώ να πω ότι με πονάει που πολλές φορές αυτή η ιερή λέξη βεβηλώνεται, χάνει την αξία της, το νόημα μας και θεωρείται μάλιστα από πολλούς ως η αιτία όλων των κακών. Άδικα; Όχι πάντα. Διότι στο όνομα της Πολιτικής ή με όχημα αυτή είδαμε τα όνειρά μας να ποινικοποιούνται, είδαμε τα δικαιώματα να πολτοποιούνται, είδαμε την κοινωνία να εργαλοποιείται από πρόσωπα ή ολόκληρα κέντρα λήψης αποφάσεων. Είδαμε αγώνες που δόθηκαν να πολεμούνται εκ των έσω, είδαμε την προσπάθεια για υπερηφάνεια και αξιοπρέπεια να θεωρούνται ουτοπικές και ανεύθυνες πράξεις, είδαμε να υπάρχουν χειρότεροι εσωτερικοί εχθροί παρά εξωτερικοί στην προσπάθειά μας να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα, την εθνική μας κυριαρχία, την αξιοπρέπεια του λαού και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Μέσα στα δύσκολα και πρωτοφανή χρόνια που πέρασαν, ήρθε να προστεθεί η πανδημία, που έπληξε όλο τον πλανήτη και τις συνέπειες της οποίας ζήσαμε, ζούμε και – πολύ φοβάμαι – θα ζήσουμε και στο μέλλον. Συνέπειες υγειονομικές και οικονομικές. Χάσαμε αγαπημένους ανθρώπους, περιορίστηκαν δικαιώματα και ελευθερίες, ενώ οι οικονομικές συνέπειες είναι μεν ορατές, αλλά ακόμη δεν έχουν ξεδιπλωθεί σε όλη τους την έκταση. Παράλληλα, όλοι υποκλινόμαστε στον τεράστιο αγώνα που έκαναν και κάνουν οι εργαζόμενοι στον τομέα υγείας και θα έπρεπε να αγωνιζόμαστε για την εργασιακή αναβάθμιση τους και όχι να τους απαξιώνουμε με διάφορους τρόπους.

Η επόμενη μέρα φοβάμαι ότι θα βρει – δυστυχώς - λαβωμένη την Ελλάδα, τόσο με πληγές της πανδημίας, όσο και πληγές του νεοφιλελευθερισμού της κυνικής κυβέρνησης της ΝΔ που με την στάση της, δύο χρόνια τώρα, έχει καταφέρει να αφήσει μια κοινωνία διχασμένη, μια οικονομία καθημαγμένη και ένα υγειονομικό σύστημα χειροκροτούμενο μεν, προς ιδιωτικοποίηση και υπό κατάρρευση δε.

Ποιος είναι ο δικός μου αντίλογος; Θα πρέπει να κάνουμε έναν restartεδώ και τώρα. Η πανδημική κρίση να μην λειτουργήσει ως ευκαιρία για την επιβολή αντικοινωνικών και αντιεργατικών πολιτικών, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Να λειτουργήσει ως ευκαιρία να ξαναδούμε τι πραγματικά αξίζει και τι όχι, να δούμε τι Παιδεία θέλουμε, τι Υγεία, τι Οικονομία, τι Κοινωνία, πάνω σε ποιες βάσεις θα χτίσουμε το νέο κράτος και την νέα Πολιτεία μας.

Μια κοινωνία που θα βάζει το Συναίσθημα απέναντι στον κυνισμό, την Λογική απέναντι στο παράλογο, την Ηθική απέναντι στην φαυλότητα, στην ανηθικότητα, στον τυχοδιωκτισμό.

Για μια τέτοια κοινωνία αξίζει να πολεμήσουμε, ο καθένας με τον τρόπο που μπορεί. Στην οικογένεια, στην δουλειά, στις κοινωνικές συναναστροφές, στον δημόσιο βίο. Με βάση αυτό το τρίπτυχο, Συναίσθημα – Λογική – Ηθική, μπορούμε να ξαναχτίσουμε μια κοινωνία αξιών και μια Δημοκρατία που θα αποτελεί πρότυπο προς μίμηση και όχι παράδειγμα προς αποφυγή. Είναι δύσκολο, αλλά πρέπει να γίνει το πρώτο βήμα, να πιστέψουμε σε αυτό και τότε θα εκπλαγούμε όλοι από την δύναμη της Δημοκρατίας…

Θανάσης Γικόνογλου

Μέλος Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία,

τ. βουλευτής Ημαθίας