Σοβαρή απειλή για περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα αποτελεί πλέον η ανεξέλεγκτη ρύπανση, που παρουσιάζεται στις κοίτες των ποταμών και χείμαρρων της Ημαθίας. Η καταστροφή του περιβάλλοντος είναι συνεχής, ενώ οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και η αστυνόμευση ανεπαρκής.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Αλιάκμονας σε ότι αφορά την περιοχή της Βέροιας. Στην κοίτη του ποταμού, αλλά και στις όχθες του, ιδιαίτερα στην περιοχή που γίνονταν οι αμμοληψίες, μετά το χωριό Άμμος και στο ύψος απέναντι της παλιάς χωματερής του Μετοχίου, θα αντικρύσει κάποιος περαστικός ότι δεν περνάει από το νου του. Μπουκάλια από γεωργικά φάρμακα, έπιπλα, είδη υγιεινής, μπάζα, ενδύματα και πάσης φύσεως σκουπίδια. Ακόμα και φορτίο με σάπια πορτοκάλια αποτελούν μια νέα εκτεταμένη ρύπανση. Σε μια απόσταση 500 μέτρων έχουν δημιουργηθεί μικρές χωματερές από την ανεξέλεγκτη εναπόθεση σκουπιδιών από ιδιώτες.

Υποστελεχωμένη η Υπηρεσία Περιβάλλοντος

Το ευτύχημα είναι πως ακόμα δεν έχουν επηρεαστεί σημαντικά τα επιφανειακά νερά του Αλιάκμονα από τα οποία αρδεύεται το μεγάλο μέρος του κάμπου, ενώ μέρος αυτών χρησιμοποιείται και για την ύδρευση της Θεσσαλονίκης.

«Οι περσινές μετρήσεις έδειξαν ότι είναι σε καλό επίπεδο» μας είπε ο Αναπληρωτής Προϊστάμενος του Τμήματος Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας, Διδάκτωρ Χημικός Μηχανικός, Δημήτρης Αβραάμ. 

«Είναι γνωστό το πρόβλημα, όχι μόνο στον Αλιάκμονα, αλλά και σε άλλα σημεία του Νομού μας, αλλά φαίνεται ότι δεν είναι εφικτό να εξαλειφθεί» μας είπε ο Δημήτρης Αβραάμ και διευκρινίζει:

«Στο Τμήμα Περιβάλλοντος υπάρχουν αυτήν την στιγμή μόνο δύο εργαζόμενοι. Τι να πρωτοελέγξουμε και πώς να προσφέρουμε την επιστημονική μας γνώση στο βαθμό που μπορούμε και θέλουμε. Πρόκειται για μια σύνθετη και χρονοβόρος διαδικασία και χρειάζεται να είναι σωστά στελεχωμένη η υπηρεσία με καταρτισμένους εργαζόμενους. Ωστόσο προσπαθούμε καθημερινά να ελέγξουμε καταγγελίες που μας γίνονται και τις οποίες με την σειρά μας προωθούμε εκεί που πρέπει» μας είπε και αναφέρθηκε στις διαδικασίες που γίνονται.

«Μόλις εντοπιστεί ο χώρος που υπάρχουν απορρίμματα, αναζητούμε τον ιδιοκτήτη της έκτασης και ζητάμε να τα αποσύρει σε ένα εύλογο χρονικά διάστημα, ενός μήνα για παράδειγμα. Αν είναι σε δημοτικό χώρο τότε ενημερώνουμε τον Δήμο ο οποίος με την σειρά του αναλαμβάνει αυτός να τα αποσύρει. Σε κάποιες περιπτώσεις που ένας ιδιώτης δεν τα αποσύρει από την ιδιωτική του έκταση, τότε ο Δήμος αναλαμβάνει να τα πάρει, κάνοντας τις ανάλογες χρεώσεις στον ιδιοκτήτη, ενώ επιβάλλονται και τα σχετικά πρόστιμα. Ουσιαστικά εμείς ως Τμήμα Περιβάλλοντος εποπτεύουμε και ενημερώνουμε στις αρμόδιες υπηρεσίες και φορείς . Δεν κάνουμε αστυνόμευση. Αυτή είναι αρμοδιότητα άλλων φορέων» τόνισε οΑναπληρωτής Προϊστάμενος του Τμήματος Περιβάλλοντος της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας και πρόσθεσε ότι «δεν επιτρέπεται οπουδήποτε η απόθεση στερεών αποβλήτων. Μόνο σε αδειοδοτημένους φορείς όταν είναι ιδιωτικά, ή τα στερεά απόβλητα μέσω των Δήμων. Είναι βαρύ αδίκημα με αυτόφωρη διαδικασία. Με την ευκαιρία θέλω να πω πως το περιβάλλον είμαστε εμείς οι ίδιοι. Γι αυτό πρέπει να βοηθήσουν οι ίδιοι οι πολίτες».

«Απαράδεκτες» θεωρεί τέτοιες εικόνες ο Αντιδήμαρχος Βέροιας, αρμόδιος για θέματα Περιβάλλοντος Βασίλης Παπαδόπουλος τονίζοντας ότι «η με οποιοδήποτε τρόπο επιβάρυνση του περιβάλλοντος είναι σοβαρό αδίκημα. Οι χώροι αυτοί, όπως τα ποτάμια και οι κοίτες τους και τα όριά τους, έχουν ιδιαίτερη εποπτεία από συγκεκριμένες υπηρεσίες και δεν είναι θέμα του Δήμου».

Μεγάλο πρόβλημα με τις κενές συσκευασίες φυτοφαρμάκων

Μεταξύ των απορριμμάτων που αντικρίσαμε ήταν και κενές συσκευασίες φυτοφαρμάκων που πετάνε οι αγρότες. Γιατί δεν μπαίνουν στον κόπο να κάνουν την προβλεπόμενη και αυστηρή διαδικασία, αλλά μόλις απομακρυνθούν από τους χώρους όπου κάνουν υδροληψίες, τα πετάνε οπουδήποτε δεν τους …βλέπει μάτι.

Πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό ζήτημα με τον Δήμο Βέροιας να έχει αναλάβει σοβαρές πρωτοβουλίες για την διαχείριση των κενών συσκευασιών φυτοφαρμάκων. «Ο Δήμος Βέροιας από την πρώτη στιγμή ανέλαβε πρωτοβουλίες για την διαχείριση των κενών συσκευασιών, γιατί το θεωρεί ως ένα σοβαρότατο πρόβλημα» μας είπε ο Αντιδήμαρχος Προστασίας Περιβάλλοντος Βέροιας Βασίλης Παπαδόπουλος και πρόσθεσε ότι «ο Δήμος μας συλλέγει τις κενές συσκευασίες φυτοφαρμάκων, μέσω σύμβασης με αδειοδοτημένη εταιρεία. Θα σας αναφέρω ότι έχουμε συλλέξει πάνω από τρεις τόνους κενές συσκευασίες».

Για το μεγάλο πρόβλημα της ρύπανσης του περιβάλλοντος από τις κενές συσκευασίες των φυτοφαρμάκων μας μίλησε και ο Δημήτρης Αβραάμ καθώς γνωρίζει από επιστημονικής πλευράς το ζήτημα.

«Ανήκουν στην κατηγορία με τον χαρακτηρισμό «ειδικά προϊόντα». Βάσει της νομοθεσίας, δεν πρέπει να δίνονται νέα φάρμακα, αν δεν παραδίδεται η προηγούμενη συσκευασία. Όπως συμβαίνει και με τα λάδια του αυτοκινήτου. Είναι τα λεγόμενα «ειδικά απόβλητα». Έχουν εγκεκριμένο τρόπο διαχείρισης πριν πάνε για ανακύκλωση. Τώρα κατά πόσο αυτά εφαρμόζονται, είναι αρμόδια η ΔΑΟΚ να απαντήσει. Σίγουρα αποτελεί μια σημαντική προσπάθεια αυτή του Δήμου, αλλά βλέπετε πως δεν μπορεί να λύση από μόνη της το πρόβλημα, αν δεν είναι σωστή η διαχείριση από τον ίδιο τον χρήστη» μας είπε ο Δημήτρης Αβραάμ και πρόσθεσε:

«Το καλό είναι ότι πλέον με την αλλαγή της νομοθεσίας, τα καινούργια ραντιστικά είναι τριπλής χρήσεως. Η συσκευασία μπαίνει στο ραντιστικό, αδειάζει το περιεχόμενό της, γίνεται τριπλή πλύση και θεωρείται πλέον ως μη επικίνδυνο. Οπότε θεωρείται πλαστική συσκευασία και πάει με τα στερεά απόβλητα για ανακύκλωση. Σε αντίθετη περίπτωση, χωρίς πλύση, επιστρέφεται στον έμπορο ή τον συνεταιρισμό απ΄ όπου αγοράστηκε η συσκευασία, μπαίνει σε ειδική σακούλα και πάει με το ρεύμα των επικινδύνων. Είναι ρητό το τι πρέπει να γίνεται. Το θέμα είναι να εφαρμόζεται και να αστυνομεύεται».       

«Θα πάμε στον Εισαγγελέα…»

Το πρόβλημα με την απόθεση κενών συσκευασιών φυτοφαρμάκων σε διάφορα σημεία και όχι μέσα στους κάδους που τοποθέτησε ο Δήμος Βέροιας σε σημεία υδροληψίας, δεν περνάει στο ντούκου για την Δημοτική Αρχή.

Όπως μας είπε ο Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος Βασίλης Παπαδόπουλος, «ήδη έχει ανατεθεί στη νομική υπηρεσία μας και εντός των ημερών θα πάμε στον Εισαγγελέα για να καταθέσουμε μήνυση κατά αγνώστου. Η διαχείριση των κενών συσκευασιών από τους αγρότες είναι στα πλαίσια της επαγγελματικής τους κατάρτισης ως ραντιστές, παρακολουθώντας σεμινάρια. Ως χρήστες αυτού του επικίνδυνου απόβλητου πρέπει να το διαχειριστούν μόνοι τους. Να το οδηγήσουν στα συστήματα διαχείρισης από μόνοι τους. Μάλιστα πάνω στις συσκευασίες αναφέρεται ότι πρέπει να το παραδώσουν εκεί που το προμηθεύτηκαν» και κατέληξε επισημαίνοντας:

«Ο Δήμος Βέροιας συμμετέχει σ΄ ένα πιλοτικό πρόγραμμα με το οποίο συλλέγει τις κενές συσκευασίες αφού πρώτα αυτές πλυθούν τρεις φορές και τρυπηθεί ο πάτος τους από τους χρήστες τους. Μας τα φέρνουν δυο και τρεις φορές τον χρόνο αν χρειαστεί, τα οποία παραλαμβάνει ένα ένα ο γεωπόνος του Δήμου. Το κάνουμε αυτό για να βοηθήσουμε τους αγρότες και τους επαγγελματίες της περιοχής για να μην υποδεχθούν αυτοί όλοι την ποσότητα».

Το μέγεθος της βαρύτητας που δίνει στο θέμα αυτό η Δημοτική Αρχή Βέροιας, φάνηκε και στην πρόσφατη επίσκεψη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και των συνεργατών του στη Βέροια. Ο Δήμαρχος Κώστας Βοργιαζίδης εξέθεσε το θέμα της διαχείρισης των κενών συσκευασιών φυτοφαρμάκων για το οποίο, σύμφωνα με απάντηση που έδωσε ο Γενικός Γραμματέας του ΥπΑΑΤ, Γεώργιος Στρατάκος, τα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος σε στενή συνεργασία με τον ΕΣΥΦ, ετοιμάζουν σχετική ΚΥΑ που θα αφορά στο Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης κενών συσκευασιών.

Κώστας Τσιμόπουλος / Εφημερίδα "Βέροια"