Το πρόβλημα του βιασμού και της σεξουαλικής παρενόχλησης από ανθρώπους που είχαν στα χέρια τους «εξουσία», πήρε μεγάλες διαστάσεις στην ελληνική κοινωνία μετά τις καταγγελίες που έγιναν από θύματα τέτοιων καταστάσεων. Ένα κοινωνικό φαινόμενο για το οποίο λίγο, πολύ ήταν γνωστό, αλλά τα στόματα των θυμάτων ήταν ερμητικά κλειστά, προφανώς από τυχόν εκβιασμούς ή κοινωνικό αντίκτυπο.
Ωστόσο η περιοχή της Ημαθίας φαίνεται ότι δεν αντιμετωπίζει κάποιο ιδιαίτερα αυξητικό πρόβλημα σε ζητήματα βιασμών και σεξουαλικών παρενοχλήσεων, σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφει το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Βέροιας. Ίσως γιατί ακόμα υπάρχουν γυναίκες που αποτέλεσαν θύματα, αλλά ακόμα δεν έσπασαν την σιωπή τους.
«Προς το παρόν, δεν έχει παρατηρηθεί επιπλέον αύξηση των περιστατικών που αφορούν βιασμό και σεξουαλική παρενόχληση σε διάφορους χώρους στην περιοχή μας» μας είπε η Ψυχολόγος του Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Βέροιας Έφη Τσαπαροπούλου .
«Ωστόσο, οι καταγγελίες στον καλλιτεχνικό και αθλητικό χώρο της χώρας μας, οι οποίες απαιτούν τεράστιο θάρρος και δύναμη ψυχής, πιστεύουμε ότι θα δώσουν τη δύναμη και σε άλλες γυναίκες, ώστε να σπάσουν τη σιωπή και να καταγγείλουν παρόμοια περιστατικά, τα οποία συμβαίνουν σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Το προσωπικό του Συμβουλευτικού Κέντρου προτρέπει κάθε γυναίκα που έχει βρεθεί σε ανάλογη θέση να επικοινωνήσει στο τηλ. του Συμβουλευτικού (2331065304)» κατέληξε η Έφη Τσαπαροπούλου.
Έφη Τσαπαροπούλου: Ενδοοικογενειακή βία σε γυναίκες με παιδιά
Όμως περισσότερες από 600 γυναίκες της Ημαθίας έζησαν την κακοποίηση από τον σύζυγο ή τον σύντροφό τους και ζήτησαν στην στήριξη από το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Βέροιας.
«Τα συχνότερα περιστατικά αφορούν ενδοοικογενειακή βία από σύζυγο ή σύντροφο (σωματική, λεκτική, ψυχολογική) και πρώην σύζυγο ή σύντροφο. Οι γυναίκες ζητούν ψυχολογική, κοινωνική και νομική στήριξη για την αντιμετώπιση. Τα συχνότερα κρούσματα αφορούν γυναίκες ηλικίας 35-55 ετών, οι οποίες, στην πλειοψηφία τους, είναι έγγαμες με παιδιά» μας είπε η Ψυχολόγος του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Βέροιας Έφη Τσαπαροπούλου και συμπλήρωσε:
«Αυξητική είναι η τάση των περιστατικών που αφορούν παρενοχλητική παρακολούθηση (stalking), που εκδηλώνεται με επίμονη τηλεφωνική επικοινωνία, ανεπιθύμητα μηνύματα, επαναλαμβανόμενα emails, παρακολουθήσεις, εισβολή στο οικογενειακό και εργασιακό περιβάλλον».
Με την πάροδο του χρόνου αυξάνονται τα άτομα που ζητούν την συμβουλή και την στήριξη του Κέντρου. Όπως μας λέει η Έφη Τσαπαροπούλου «έως σήμερα περισσότερες από 600 γυναίκες που αντιμετωπίζουν κάθε μορφή κακοποίησης ή υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις από το νομό Ημαθίας και γειτονικούς νομούς, που δε διαθέτουν Συμβουλευτικό Κέντρο, έχουν λάβει υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής στήριξης, νομικής συμβουλευτικής και εργασιακής συμβουλευτικής από το Συμβουλευτικό Κέντρο του Δήμου Βέροιας» και επισήμανε πως «με την πάροδο του χρόνου παρατηρείται αύξηση των γυναικών που ζητούν στήριξη, αλλά και των τρίτων προσώπων που γνωρίζουν περιστατικά βίας σε βάρος γυναικών και επιθυμούν να ενημερωθούν για τον τρόπο στήριξής τους. Στο Συμβουλευτικό Κέντρο απευθύνονται γυναίκες είτε με φυσική παρουσία είτε με τηλεφωνική επικοινωνία είτε με παραπομπή από άλλους φορείς. Συχνά παρατηρούνται παραπομπές γυναικών από άλλες εξυπηρετούμενες γυναίκες που έλαβαν τις υπηρεσίες του Κέντρου και πρότειναν στη γυναίκα να απευθυνθεί στη δομή».
Σημαντικό το έργο του Κέντρου Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Βέροιας
Το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Βέροιας ξεκίνησε τη λειτουργία του τον Οκτώβριο του 2013 και ανήκει στο Πανελλήνιο Δίκτυο Δομών της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής, Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, το οποίο αποτελείται από 42 Συμβουλευτικά Κέντρα, 19 Ξενώνες Φιλοξενίας Γυναικών και την 24ωρη τηλεφωνική γραμμή SOS 15900.
Στελεχώνεται από ψυχολόγο (Τσαπαροπούλου Έφη), κοινωνική λειτουργό (Νατσιοπούλου Χαρούλα) και νομική σύμβουλο (Λυμούση Σταυρούλα) και παρέχει ψυχολογική, κοινωνική, νομική και εργασιακή συμβουλευτική με την οπτική του φύλου σε ενήλικες γυναίκες που έχουν υποστεί ή υφίστανται οποιαδήποτε μορφή βίας (σωματική, ψυχολογική, συναισθηματική, λεκτική, σεξουαλική, οικονομική κα.) και γυναίκες που ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και έχουν υποστεί ή υφίστανται πολλαπλές διακρίσεις (άνεργες, μονογονείς, προσφύγισσες, μετανάστριες, ΑμεΑ κ.λπ.).
Οι υπηρεσίες του Κέντρου παρέχονται δωρεάν με σεβασμό, εχεμύθεια και προστασία των προσωπικών δεδομένων. Το Συμβουλευτικό Κέντρο συνεργάζεται με φορείς, οργανώσεις και άτομα με σκοπό την ενημέρωση αυτών για θέματα σχετικά με την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και θέματα πολλαπλών διακρίσεων και έχει υλοποιήσει πλήθος δράσεων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης στην τοπική κοινωνία. Η εν λόγω δράση εντάσσεται στο επιχειρησιακό πρόγραμμα ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας (2014-2020). Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο).
Πείσθηκε η κοινωνία της Βέροιας
Στην ενδοοικογενειακή βία, τον βιασμό, την σεξουαλική παρενόχληση, είναι πολύ δύσκολο για τα θύματα να «μιλήσουν». Πολύ δε περισσότερο όταν σπάσουν την σιωπή τους θα πρέπει να τύχουν και της ανάλογης ψυχολογικής στήριξης από ειδικούς ανθρώπους και με πλήρη εχεμύθεια.
Άραγε όταν πριν από 8 χρόνια περίπου ιδρύθηκε το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών στον Δήμο Βέροιας, πως μπορεί να το δέχθηκε η κοινωνία της περιοχής μας, έναν φορέα ιδιαίτερα «προχωρημένο» για μικρές και κλειστές κοινωνίες;
«Το ζήτημα της έμφυλης βίας αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο με προεκτάσεις σε πολλά διαφορετικά πεδία. Η κοινωνία της Βέροιας, ως μία κλειστή τοπική κοινωνία, αρχικά, δέχτηκε με επιφυλακτικότητα τον νέο φορέα. Ωστόσο, η εξωστρέφεια του Συμβουλευτικού Κέντρου και η πραγματοποίηση πολλών δράσεων, τόσο δικτύωσης όσο και ευαισθητοποίησης, σε θέματα βίας και πολλαπλών διακρίσεων είχε ως αποτέλεσμα την ενημέρωση των πολιτών για το κοινωνικό έργο που προσφέρει στην τοπική κοινωνία και την άρση τυχόν επιφυλάξεων ως προς το ρόλο και τους σκοπούς του» μας είπε η Έφη Τσαπαροπούλου και ανέπτυξε το εύρος των προσπαθειών που έγιναν για να πεισθούν οι κακοποιημένες γυναίκες και να το εμπιστευτούν.
«Πραγματοποιήθηκαν δράσεις ευαισθητοποίησης στους αστυνομικούς υπαλλήλους, στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό των Νοσοκομείων της Ημαθίας και του Κέντρου Υγείας Αλεξάνδρειας, σε εργαζομένους των κοινωνικών υπηρεσιών, στον Φαρμακευτικό, Ιατρικό και Δικηγορικό Σύλλογο, σε πολιτιστικούς και αθλητικούς συλλόγους, σε συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, σε φορείς που δραστηριοποιούνται στο προσφυγικό, στην εκπαιδευτική κοινότητα κα. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον τομέα της εκπαίδευσης και της πρόληψης, μέσα από την πραγματοποίηση βιωματικών παρεμβάσεων για τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και τις μορφές της βίας σε σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Στις δράσεις συγκαταλέγονται προβολές ταινιών, θεατρικές παραστάσεις, εκθέσεις φωτογραφίας. Παράλληλα, τα στελέχη έχουν συμμετάσχει σε συνέδρια, ημερίδες και επιμορφωτικά σεμινάρια για θέματα βίας, ισότητας κα.» μας είπε η Ψυχολόγος του Συμβουλευτικού Κέντρου.
«Να διασφαλιστεί η συνέχιση της λειτουργίας του Κέντρου»
Επειδή τέτοιες δομές δεν έχουν «ανταποδοτικά» οφέλη στην λειτουργικότητά τους και τα «ταμεία» του εκάστοτε Δήμου που τις ιδρύει, είναι λογικό να χρειάζεται η οικονομική στήριξη από φορείς. Για τον λόγο αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιούργησε Προγράμματα ΕΣΠΑ τα οποία στηρίζει οικονομικά, αλλά μέχρι πότε; Ποιος διασφαλίζει την συνέχιση της λειτουργίας τους;
Το έμπειρο στέλεχος του Συμβουλευτικού Κέντρου Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Βέροιας Έφη Τσαπαροπούλου μας καταθέτει την δική της άποψη.
«Το Συμβουλευτικό Κέντρο, από την αρχή της λειτουργίας του, εντάσσεται σε Πρόγραμμα ΕΣΠΑ, το οποίο χρηματοδοτεί τη λειτουργία του. Την περίοδο αυτή διανύουμε την τελευταία παράταση του έργου, η οποία θα διαρκέσει έως τα μέσα του 2023. Δεν υπάρχει, έως τώρα, καμία δέσμευση για την ένταξη του συνόλου των δομών στον κρατικό προϋπολογισμό. Ενδεικτικά, τα Συμβουλευτικά Κέντρα και οι Ξενώνες Φιλοξενίας έχουν υποστηρίξει πάνω από 36.000 γυναίκες θύματα έμφυλης βίας και πολλαπλών διακρίσεων, ενώ η Γραμμή 15900 έχει δεχθεί πάνω από 55.000 κλήσεις και έχει εξυπηρετήσει περισσότερες από 43.000 γυναίκες μέχρι σήμερα. Η διασφάλιση και η συνέχιση της λειτουργίας του Δικτύου για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών είναι απαραίτητη για τη στήριξη κάθε γυναίκας που αντιμετωπίζει βία ή πολλαπλές διακρίσεις. Τέλος, προβληματισμό δημιουργεί η μετονομασία της ΓΓΙΦ σε Γενική Γραμματεία Δημογραφικής, Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και η μεταφορά της στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, με ορατό τον κίνδυνο αποστέρησης του οριζόντιου χαρακτήρα των πολιτικών ισότητας».
Κώστας Τσιμόπουλος/ Εφημερίδα «Βέροια»
