Παρασκευή, Νοέμβριος 29, 2024
Follow Us
Δευτέρα, 14 Μαρτίου 2016 08:28

Σαρακοστιανά: Συμβουλές για να γλιτώσετε θερμίδες

Η Καθαρά Δευτέρα σήμερα και σηματοδοτεί την έναρξη της Νηστείας της Μεγάλης Σαρακοστής. Η επιλογή των σαρακοστιανών εδεσμάτων θέλει διπλή προσοχή. Τόσο για λόγους διατροφικής ασφάλειας, αλλά και λόγω θερμίδων. Διαβάστε λοιπόν παρακάτω πως να επιλέξετε σωστά τα νηστίσιμα τρόφιμα και πως να μην επιβαρύνετε τη σιλουέτα σας με περιττές θερμίδες . 

Τι να προσέξετε αγοράζοντας θαλασσινά
Τα θαλασσινά, γενικά, είναι εξαιρετικά ευαίσθητα. Η οσμή και η εξωτερική όψη τους είναι τα πιο σταθερά χαρακτηριστικά, για να κρίνουμε την καταλληλότητά τους. 
Τα διάφορα είδη θαλασσινών διαφέρουν ελάχιστα μεταξύ τους, διαφέρουν όμως πολύ, όσον αφορά την τιμή πώλησής τους, πχ. χταπόδια-μοσχιοί, μπαρμπούνια-κουτσομούρες. Πρέπει να προσέχουμε καλά, τις επιγραφές και σημάνσεις, που αναγράφουν τις πληροφορίες του είδους, όπως για παράδειγμα τα κατεψυγμένα αλιεύματα, που πωλούνται μετά από απόψυξη τους, πρέπει να αναγράφουν ότι είναι αποψυγμένα, στην πινακίδα πώλησης τους.
Τέλος, τα αλιεύματα που προέρχονται από υδατοκαλλιέργειες θαλασσινού ή γλυκού νερού πρέπει να το αναγράφουν επίσης στην πινακίδα πώλησης τους. Ενδεικτικά, στα είδη αυτά περιλαμβάνονται κυρίως τσιπούρες, λαβράκια, φαγκριά, μυλοκόπια, χιόνες ή μυτάκια, σολομός, γαρίδες κ.ά. Θα πρέπει να επισημανθεί, η μεγάλη ομοιότητα τους με τα άγρια είδη, με εξαίρεση τα φαγκριά υδατοκαλλιέργειας, που έχουν πιο έντονο χρώμα από τα άγρια, αλλά και η μεγάλη διαφορά στις τιμές τους και συνακόλουθα ο κίνδυνος παραπλάνησης του καταναλωτή.

Μαλάκια:
Νωπά:
Προσέχουμε ιδίως την οσμή, η οποία πρέπει να είναι η οσμή της θάλασσας. Οποιαδήποτε άλλη οσμή θεωρείται μη φυσιολογική. Επίσης, η σάρκα πρέπει να είναι συμπαγής, ελαστική, γυαλιστερή και τα πλοκάμια-βεντούζες να είναι ανθεκτικά στο τράβηγμα.
Κατεψυγμένα: Τα κατεψυγμένα πρέπει να συντηρούνται, στο σημείο πώλησης, σε καταψύκτη στους –18o C, να πωλούνται συσκευασμένα και με υγειονομικό σήμα, δηλαδή τη σφραγίδα της επιχείρησης, η οποία είναι μικρή και ελλειψοειδής. Στη σφραγίδα, της επιχείρησης παραγωγής αναφέρεται ο Κωδικός Αριθμός της επιχείρησης, πχ.EL 30.A.60. EU. Επί πλέον, στην συσκευασία, πρέπει να αναγράφονται όλες οι υποχρεωτικές ενδείξεις, που προβλέπονται, από την Νομοθεσία, δηλαδή η ονομασία πώλησης, το καθαρό βάρος, η χρονολογία ανάλωσης, οι ιδιαίτερες συνθήκες συντήρησης και χρήσης, το όνομα, η εμπορική επωνυμία και η διεύθυνση του εργαστηρίου επεξεργασίας, ο τόπος παραγωγής ή προέλευσης.

Κεφαλόποδα (Χταπόδια, Καλαμάρια, Σουπιές, Μοσχιοί, Θράψαλα, κ.λπ.)
Τα βρίσκουμε στην αγορά, είτε ως νωπά, είτε ως κατεψυγμένα ή ως αποψυγμένα, δηλ. ως κατεψυγμένα που αποψύχθηκαν.

Δίθυρα (Μύδια, Κυδώνια, Γυαλιστερές, Στρείδια, κ.λπ.)
Πωλούνται συσκευασμένα σε μικρές συσκευασίες, (συνήθως σε δίχτυ) οι οποίες φέρουν το υγειονομικό σήμα, καθώς και όλες τις υποχρεωτικές ενδείξεις. Σε κάθε περίπτωση τα οστρακοειδή πρέπει να είναι ζωντανά, πριν καταναλωθούν και ο έλεγχός τους είναι εύκολος. Τα κελύφη τους πρέπει να είναι ερμητικά κλειστά, ή, αν είναι μερικώς ανοιχτά, με την ελάχιστη πίεση, πάνω στο κέλυφος, πρέπει να κλείνουν ερμητικά μόνα τους.
Τα μύδια πωλούνται, με κέλυφος ή αποκελυφωμένα και, επίσης, κατεψυγμένα. Τα αποκελυφωμένα συσκευάζονται, μέσα σε πλαστικές σακούλες, με μια ποσότητα πόσιμου νερού. Στην συσκευασία τους, πρέπει να υπάρχει το υγειονομικό σήμα και όλες οι υποχρεωτικές ενδείξεις, που προαναφέρθηκαν. Η ημερομηνία ανάλωσης ορίζεται με ευθύνη του παραγωγού. Τα κατεψυγμένα πρέπει να φέρουν, ομοίως, όλες τις υποχρεωτικές ενδείξεις. 

Γαστερόποδα (σαλιγκάρια) 
Διατίθενται στην αγορά, είτε ως νωπά, χωρίς συσκευασία, είτε ως κατεψυγμένα. Τα νωπά πρέπει να είναι, οπωσδήποτε, ζωντανά. Τα κατεψυγμένα πρέπει να φέρουν, στη συσκευασία τους, όλες τις υποχρεωτικές ενδείξεις.

Εχινόδερμα
Είναι οι γνωστοί μας αχινοί, oι οποίοι πρέπει να είναι ζωντανοί, όταν καταναλώνονται. Η διαπίστωση αυτή, γίνεται με απλή παρατήρηση, κατά την οποία βλέπουμε να κινούνται τα αγκάθια τους.

Μαλακόστρακα
Συμπεριλαμβάνονται Γαρίδες, Καραβίδες, Αστακοί, Καβούρια, Ψείρες, Γάμπαρι, κ.λπ. Όταν είναι ζωντανά εμφανίζουν κινήσεις στις κεραίες και στα πόδια. Πρέπει να έχουν την οσμή της θάλασσας, τα αρθρωτά τους μέρη να είναι στερεά προσκολλημένα στο σώμα, η επιφάνειά τους να είναι γυαλιστερή και το κεφάλι τους δεν πρέπει να φέρει μαύρες κηλίδες ή να είναι μελανιασμένο. Τα κατεψυγμένα πρέπει να φέρουν, στη συσκευασία τους, όλες τις προβλεπόμενες ενδείξεις.
Πριν από κάθε προμήθεια θαλασσινών, επιστρατεύουμε όλη την προσοχή μας. Τα θαλασσινά, γενικά, είναι εξαιρετικά ευαίσθητα. Η οσμή και η εξωτερική όψη τους είναι τα πιο σταθερά χαρακτηριστικά, για να κρίνουμε την καταλληλότητά τους. Πρέπει να ελέγχουμε, πάντα, το βάρος των προϊόντων, όταν τα αγοράζουμε να τα ζυγίζουμε και αλλού.

Φάτε έξυπνα και γλιτώστε θερμίδες
Η ιδέα και μόνο ότι μετά την Καθαρά Δευτέρα ακολουθεί η Νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής αρκεί για να μας οδηγήσει σε διατροφικές υπερβολές και να επιβαρύνει τη σιλουέτα μας. 
Τα σαρακοστιανά είναι τροφές υψηλής θρεπτικής αλλά και θερμιδικής αξίας, γι' αυτό θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί αν θέλουμε να αποφύγουμε τις διατροφικές παγίδες των ημερών. 
Για παράδειγμα, η λαγάνα είναι πλούσια σε υδατάνθρακες που μας προσδίδουν ενέργεια. Η υψηλή θρεπτική της αξία της προέρχεται από το σουσάμι, που είναι πλούσιο σε ασβέστιο, σε βιταμίνη Ε, η οποία ασκεί καρδιοπροστατευτική δράση στον οργανισμό και σε αντιοξειδωτικές ουσίες που ονομάζονται λιγνάνες. Οι λιγνάνες είναι υπεύθυνες για τη μείωση της χοληστερόλης και τον καλύτερο έλεγχο της αρτηριακής πίεσης. Το σουσάμι αποτελεί φυτικής προέλευσης τρόφιμο, το οποίο παρέχει υψηλής βιολογικής αξίας φυτικές πρωτεΐνες και είναι πλούσιο σε αμινοξέα. Όταν συνδυασθεί με τρόφιμα που περιέχουν λυσίνη, όπως τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, οι πρωτεΐνες που προκύπτουν είναι υψηλής βιολογικής αξίας και διαθεσιμότητας.
Εξίσου υψηλής διατροφικής αξίας είναι και ο ταραμάς που είναι πλούσιος σε κάλιο, φώσφορο αλλά και σε θερμίδες και νάτριο. Προσοχή, όμως, γιατί μια κουταλιά της σούπας μας δίνει περίπου 40-50 θερμίδες.
Η θαλασσινών και οστρακοειδών βοηθά στην πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων, που θεωρούνται απαραίτητα για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και της πνευματικής μας ανάπτυξης. Επίσης αποτελούν σημαντική πηγή ψευδαργύρου (ιδιαίτερα τα στρείδια), βιταμινών του συμπλέγματος Β (1, 2 και 12), ιωδίου, σεληνίου.
Το τουρσί που φτιάχνεται από λαχανικά είναι προϊόν ζύμωσης και μας εξοπλίζει με καλά μικρόβια, που ευνοούν την υγεία του εντέρου και του στομάχου μας. Είναι, όμως, πλούσιο σε αλάτι, το οποίο χρησιμοποιείται στη διαδικασία παρασκευής του. Τα 100 γραμμάρια τουρσί μας παρέχουν 120 θερμίδες.
Ο σιμιγδαλένιος χαλβάς είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά συστατικά, συμβάλλοντας στην καλή καρδιαγγειακή υγεία, αλλά και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, χωρίς να μας στερεί την απόλαυση.

Διατροφικές οδηγίες για την Καθαρά Δευτέρα

  1. Ξεκινήστε με ένα γερό πρωινό.
  2. Αποφύγετε την παράληψη κάποιου γεύματος γιατί θα καταναλώσετε μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού το μεσημέρι.
  3. Αποφεύγετε την υπερκατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων π.χ. ζυμαρικά, πατάτες. Η ποσότητα μετράει.
  4. Αποφύγετε το τσιμπολόγημα ενδιάμεσα στα γεύματα.
  5. Τρώτε πέντε μικρά γεύματα, εκ των οποίων τα δύο να είναι φρούτα και χυμοί.
  6. Συνδυάστε τις ομάδες των τροφίμων και αποφύγετε τη μονοφαγία.
  7. Περπατήστε, τρέξτε, παίξτε με τους αγαπημένους σας, δείτε το σαν μια ευχάριστη φυσική δραστηριότητα, η οποία θα σας προσφέρει αυξημένα επίπεδα ενδορφινών (ουσίες που παράγονται στον εγκέφαλο και καταπολεμούν τον πόνο, μειώνουν την ένταση, το άγχος και την όρεξη, ενώ το επίπεδό τους αυξάνεται μέχρι και 500% έπειτα από 30 λεπτά συντηρητικής αεροβικής γυμναστικής).

«Μυστικά» για μειώσετε τις θερμίδες των σαρακοστιανών

  1. Επιλέξτε τα θαλασσινά να είναι ψητά ή αχνιστά και όχι τηγανητά ή με πολλές σάλτσες.
  2. Προσοχή στην ποσότητα της ταραμοσαλάτας και ειδικά τα άτομα με αυξημένη αρτηριακή πίεση, αφού ο ταραμάς περιέχει πολύ αλάτι. Μία με δύο κουταλιές ταραμά στο τραπέζι είναι αρκετό.
  3. Οι ελιές ας είναι ως πέντε. Ας αναλογιστούμε πως πέντε ελιές θερμιδικά ισοδυναμούν με ένα κουταλάκι γλυκού ελαιόλαδο.
  4. Η κατανάλωση χαλβά ας περιοριστεί σε ένα με δύο κομμάτια στο μέγεθος σπιρτόκουτου.
  5. Προσοχή στη λαγάνα, 2-3 φέτες το πολύ μέσα στην ημέρα μας είναι αρκετές.
  6. Το κρασί, το ούζο και γενικά τα αλκοολούχα ποτά που συνοδεύουν το σαρακοστιανό τραπέζι είναι καλό να μη ξεπερνάει τα 1-2 ποτήρια. 
  7. Το τουρσί, όπως και ο ταραμάς, περιέχει μεγάλη ποσότητα αλατιού. Καλό είναι να καταναλώνεται σε περιορισμένη ποσότητα και με προσοχή ειδικά από άτομα που έχουν υπέρταση.
  8. Σημαντικό είναι να υπάρχει ποικιλία από τα εδέσματα στο πιάτο χωρίς όμως υπερβολές. Ο έλεγχος χάνεται όταν υπάρχει υπερβολική κατανάλωση τροφίμων και όχι στα διαφορετικά εδέσματα ή στην υψηλή θερμιδική αξία τους.

Καλή Σαρακοστή!