Η διατροφική αξία της σούπας καθορίζεται από τα συστατικά που περιέχει. Χαρακτηριστικά είδη σούπας που καταναλώνονται στη Ελλάδα αποτελούν η κοτόσουπα, η κρεατόσουπα η ψαρόσουπα η χορτόσουπα καθώς και τα όσπρια όπως οι φακές και η φασολάδα.
Οι σούπες που περιέχουν κοτόπουλο, ψάρι ή κόκκινο κρέας είναι πολύ καλές πηγές πρωτεΐνης. Επίσης, στις σούπες αυτές μπορούμε συνήθως να προσθέσουμε λαχανικά και με αυτό τον τρόπο τις εμπλουτίζουμε σε βιταμίνες ιχνοστοιχεία αλλά και φυτικές ίνες. Στις ελληνικές παραδοσιακές συνταγές η σούπα συμπληρώνεται συνήθως και με μία πηγή υδατανθράκων όπως το ρύζι ή τα ζυμαρικά . Έτσι αποτελεί ένα πλήρες γεύμα που καλύπτει και τα τρία θρεπτικά συστατικά. Η περιεκτικότητα της σούπας σε λίπος μπορεί να καθοριστεί από τον τρόπο μαγειρέματος. Αφαιρώντας για παράδειγμα την πέτσα από το κοτόπουλο κατά την παρασκευή της κοτόσουπας ή χρησιμοποιώντας κρέας χωρίς ορατό λίπος στην περίπτωση της κρεατόσουπας μπορούμε να μειώσουμε δραστικά το λίπος που περιέχει.
Στην ελληνική κουζίνα σε μορφή σούπας συναντάμε και τα όσπρια. Φασόλια όλων των ειδών, φακές, ρεβίθια μαγειρεύονται με παράλληλη προσθήκη λαχανικών. όπως καρότα, ντομάτα, σέλινο, κρεμμύδι αλλά και μυρωδικών όπως ρίγανη, κύμινο, σκόρδο. Έχουμε λοιπόν με αυτόν τον τρόπο ένα γεύμα πλούσιο τόσο με μακροθρεπτικά όσο και μικροθρεπτικά συστατικά. Ένα γεύμα μεικτό σε πρωτεΐνες και υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, πλούσιο σε β καροτίνη, βιταμίνη C, σελήνιο και ιδιαίτερα περιεκτικό σε φυτικές ίνες.
Τα αρωματικά βότανα που συνήθως προστίθενται όπως ο βασιλικός, ο άνηθος, η ρίγανη, το σέλινο, το θυμάρι, η πιπερόριζα το δενδρολίβανο κ.α. μπορούν να δώσουν μια ιδιαίτερη γεύση στις σούπες και παράλληλα να αυξήσουν την θρεπτική τους αξία. Τα βότανα αυτά είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικά συστατικά.
Η υφή και η ρευστότητα της σούπας την καθιστούν ένα πολύτιμο γεύμα τόσο για τα μικρά παιδιά όσο και για τα άτομα τρίτης ηλικίας όπου η μάσηση και κατάποση είναι δύσκολη αλλά και για τους ασθενείς. Η κοτόσουπα ειδικά αποδεικνύεται ιδιαίτερα ωφέλιμη σε ασθενείς που πάσχουν από κρυολόγημα. Η μεγάλη περιεκτικότητα της σε νερό συντελεί επίσης στην ενυδάτωση του οργανισμού των ευάλωτων αυτών ομάδων.
Επίσης οι σούπες αποτελούν ένα έξυπνο τρικ για να «κρύψουμε» λαχανικά κυρίως στα παιδιά όταν αυτά αρνούνται να τα καταναλώσουν στη συνήθη τους μορφή. Κατά την παρασκευή του γεύματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα λαχανικά τα οποία θα δώσουν τα θρεπτικά τους συστατικά στον ζωμό ενώ για περαιτέρω ενίσχυση μπορούν να πολτοποιηθούν και να αναμειχτούν στο γεύμα.
Σημαντικός παράγοντας για να διατηρούνται όσο το δυνατό περισσότερο τα θρεπτικά συστατικά των λαχανικών στις σούπες είναι τα λαχανικά να μην τεμαχίζονται ή να κόβονται σε μεγάλα κομμάτια καθώς επίσης ο βρασμός τους να είναι όσο το δυνατόν συντομότερος!
Η σούπα μπορεί να αποτελέσει ένα ιδανικό ελαφρύ γεύμα και κατά την προσπάθεια απώλειας βάρους. Μια σούπα λαχανικών και μιας πηγής πρωτεΐνης (άπαχο κρέας/ψάρι/κοτόπουλο) χωρίς την προσθήκη αμύλου και με 1 κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο περιέχει περίπου από 150 -200 θερμίδεςανά μερίδα. Παράλληλα έχει αποδειχτεί πως η κατανάλωση μιας σούπας λαχανικών ως ορεκτικό μπορεί να μειώσει την κατανάλωση τροφής στο κυρίως γεύμα.
Οι σπιτικές σούπες που φτιάχνονται από φρέσκα υλικά φυσικά πλεονεκτούν έναντι των τυποποιημένων. Οι σούπες του εμπορίου έχουν το πλεονέκτημα της πολύ εύκολης και γρήγορης παρασκευής και είναι συνήθως χαμηλές σε θερμίδες αλλά περιέχουν αρκετά συντηρητικά και αλάτι. Κάποιες από τις σούπες εμπορίου είναι επίσης πλούσιες σε λιπαρά λόγω προσθήκης βουτύρου ή κρέμας γάλακτος οπότε κάλο θα είναι να μελετάμε προσεκτικά την διατροφική ετικέτα εάν αποφασίσουμε να προτιμήσουμε μία έτοιμη σούπα.
Αντιλαμβανόμενοι τα παραπάνω οφέλη και καθώς το ζεστό καλοκαίρι απομακρύνεται ας εντάξουμε τη σούπα στο εβδομαδιαίο μας πλάνο διατροφής! Ως ορεκτικό, ως κυρίως γεύμα ή ως βραδινό αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή!
Ματίνα Πουλλή – Βυρίνη
Βιοχημικός (BSc)
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος (MMEDSci)
