«Τα φτωχής ποιότητας τρόφιμα, όπως αυτά που περιέχει τρανς (υδρογονωμένα) λιπαρά οξέα, προκαλούν φλεγμονή και η γήρανση είναι ουσιαστικά μία χρόνια, φλεγμονώδης κατάσταση», λέει ο δρ Τίμοθυ Σ. Χάρλαν, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Γενικής Παθολογίας & Γηριατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Tulane, στη Νέα Ορλεάνη.
«Είναι, συνεπώς, πιθανό να δείχνει κάποιος γερασμένος επειδή τρέφεται ανθυγιεινά; Η απάντηση είναι κατηγορηματικά “ναι”».
Ποια τρόφιμα είναι όμως χειρότερα για το δέρμα; «Η ζάχαρη και άλλοι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, όπως τα γλυκά και τα λευκά ζυμαρικά και ψωμί, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα τροφίμων η υπερκατανάλωση των οποίων γερνάει πρόωρα το δέρμα», απαντά η διατροφολόγος-διαιτολόγος δρ Άντρεα Τζιανκόλι, από την Ακαδημία Διατροφής & Διαιτητικής των ΗΠΑ.
«Και αυτό, διότι αφενός βλάπτουν το κολλαγόνο το οποίο είναι υπεύθυνο για την ελαστικότητα του δέρματος και την αντοχή του στις ρυτίδες, αφετέρου ευνοούν τη φλεγμονή, ορισμένες από τις ουσίες της οποίας (τα επονομαζόμενα “τελικά προϊόντα προχωρημένης μη ενζυματικής γλυκοζυλίωσης”) διεγείρουν την δημιουργία ρυτίδων».
Εξίσου επιζήμιες είναι οι τηγανητές πατάτες, τα πατατάκια και οτιδήποτε είναι τηγανισμένο σε λάδι, διότι συμβάλλουν στη φλεγμονή σε όλο το σώμα.
Επιπλέον, πατατάκια, γαριδάκια, ορισμένες ζύμες, αρτοσκευάσματα και κρουασάν είναι πλούσια και σε τρανς λιπαρά οξέα, τα οποία όχι μόνο γερνούν πρόωρα το δέρμα, αλλά αυξάνουν κιόλας την «κακή» (LDL) χοληστερόλη και μειώνουν την καρδιοπροστατευτική HDL χοληστερόλη.
Συνεπώς, «να διαβάζετε τις ετικέτες των τροφίμων και να αποφεύγετε όσα αναφέρουν υδρογονωμένα ή μερικώς υδρογονωμένα λιπαρά», συνιστά ο δρ Χάρλαν.
Τα επεξεργασμένα κρέατα, όπως τα χοτ ντογκ, το μπέικον και τα πεπερόνι, επίσης δεν είναι φίλοι του δέρματος, διότι κατά κανόνα περιέχουν πολλά κορεσμένα λιπαρά και νιτρικά άλατα που οδηγούν σε γενικευμένη φλεγμονή. Για τον ίδιο λόγο να προτιμάτε άπαχα κόκκινα κρέατα ή, καλύτερα ακόμα, λευκό κρέας όπως το στήθος από γαλοπούλα ή κοτόπουλο.
Απαραίτητο είναι ακόμα, σύμφωνα με τους ειδικούς, να μην πίνετε πολύ. Έως δύο ποτά την ημέρα για τους άντρες και έως ένα ποτό για τις γυναίκες είναι η μέγιστη ποσότητα που αντέχει το δέρμα.
Τι να τρώτε για νεανικό δέρμα
Τί πρέπει, αντιθέτως, να τρώει όποιος θέλει να έχει νεανικό δέρμα; «Μικρές μερίδες, τρόφιμα με υψηλή θρεπτική αξία και ποικιλία τροφίμων», απαντά η διαιτολόγος-διατροφολόγος Ελίζα Ζιντ, από τη Νέα Υόρκη.
«Μπορεί να ακούγεται βαρετό, αλλά η μεσογειακή είναι η καλύτερη και για λαμπερό δέρμα», λέει ο δρ Χάρλαν. «Ο κορμός πρέπει να είναι τα λαχανικά, τα φρούτα, τα όσπρια, τα προϊόντα ολικής αλέσεως και οι άπαχες πρωτεΐνες με πρώτα τα ψάρια και τα λίγων λιπαρών γαλακτοκομικά».
Ο στόχος πρέπει να είναι να καταναλώνετε τα τρόφιμα σε μία κατάσταση πλησιέστερη στην φυσική, προσθέτει από την πλευρά της η κυρία Τζιανκόλι. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως ωμά και ολόκληρα φρούτα και λαχανικά είναι η πρώτη επιλογή σας. Σε κάθε περίπτωση, «η προσεγμένη, υγιεινή διατροφή πρέπει να είναι ο κανόνας και τα ανθυγιεινά πιάτα η εξαίρεση, ειδάλλως δεν θα παράγονται με τον τρόπο που πρέπει νέα, υγιή δερματικά κύτταρα», προειδοποιεί.
Ακόμα και ανάμεσα στα υγιεινά τρόφιμα, όμως, υπάρχουν μερικά που ωφελούν ιδιαιτέρως το δέρμα, κατά την δρα Ντέμπρα Τζάλιμαν, δερματολόγο στη Νέα Υόρκη και συγγραφέα του βιβλίου «Skin Rules» (εκδ. St. Martin’s Griffin).
Η βρώμη, λ.χ., το ανεπεξέργαστο σιτάρι, το κινόα, το κριθάρι και τοκαστανό ρύζι έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και είναι κατάλληλα για την προστασία από τις ρυτίδες, αλλά και από την ακμή, λέει. Η βρώμη περιέχει επίσης φυσικές ουσίες, οι οποίες αποτρέπουν τις βλάβες στα δερματικά κύτταρα και καταπραΰνουν τους δερματικούς ερεθισμούς.
Επιπλέον, αυτού του είδους οι μη επεξεργασμένοι υδατάνθρακες καταπολεμούν τη φλεγμονή και περιέχουν βιταμίνες Β οι οποίοι είναι σημαντικές για την υγεία του δέρματος, ιδίως για την προστασία από τα εξανθήματα και την ξηρότητα, κατά την δρα Τζιανκόλι.
Τα πορτοκάλια, το γκρέιπ φρουτ, οι ντομάτες, ο μαϊντανός, το καρπούζι, το σπαράγγι, το λάχανο και γενικότερα τα φρούτα και τα λαχανικά έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά και νερό. Έτσι, ενυδατώνουν καλά τα δερματικά κύτταρα και τα τροφοδοτούν με ό,τι χρειάζονται για να είναι υγιή.
Ο στόχος σας πρέπει να είναι τουλάχιστον 2-2,5 φλιτζάνια του τσαγιού λαχανικά και 1,5 φλιτζάνι φρούτα την ημέρα αν είστε γυναίκες και 3 φλιτζάνια του τσαγιού λαχανικά και 2 φρούτα αν είστε άντρες. Φροντίστε, όμως, να τρώτε καθημερινά ποικιλία χρωμάτων και ειδών, διότι κάθε ένα έχει ξεχωριστά θρεπτικά συστατικά.
Τα παχιά (λιπαρά) ψάρια, από την άλλη πλευρά, είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα που καταπολεμούν τη φλεγμονή. Σολομός, τόνος, σκουμπρί και σαρδέλες είναι μερικές καλές επιλογές. Φροντίστε να τρώτε ψάρι ψητό ή βραστό τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα.
Οι φακές και τα φασόλια, τέλος, είναι ό,τι χρειάζεται το δέρμα για να τροφοδοτηθεί με καλής ποιότητας πρωτεΐνες και ταυτοχρόνως φυτικές ίνες. Στόχος σας πρέπει να είναι τουλάχιστον δύο μερίδες την εβδομάδα.