ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΟΡΕΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΗΜΑΘΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΥΠΟ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΚΤΙΣΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΒΕΡΟΙΑΣ. ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΙΤΗΜΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΟΥΡΣΟΥΖΙΔΗ Η ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΟΜΗΣΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕΙ ΠΩΣ ΤΑ ΥΠΟ ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΚΤΙΡΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΝΤΑΙ ΕΚΤΟΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΑΙ ΕΝΤΟΣ «ΧΩΡΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ»!
Μεγάλο ζήτημα καταστρατήγησης της νομοθεσίας από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας, σχετικά με την κατεδάφιση και την ανέγερση νέων κτισμάτων στην βόρεια πλευρά του μνημείου της παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας, ανακύπτουν μετά από έρευνα που έκανε ο βεροιώτης Πολιτικός Μηχανικός Γιώργος Ουρσουζίδης, επιβεβαιώνοντας προηγούμενα άρθρα του και ρεπορτάζ της εφημερίδας μας.
Όπως προκύπτει από έγγραφα που υπάρχουν στα χέρια μας και μας παρείχε ο Γιώργος Ουρσουζίδης, καλώς κατεδαφίστηκαν τα κτίσματα που εφάπτονταν με την βόρεια πλευρά της παλαιάς Μητρόπολης καθώς θα αναδειχθεί περίβλεπτα το μνημείο, αλλά κακώς αυτήν την περίοδο κτίζονται από την αρχή και μάλιστα με σύγχρονα υλικά δόμησης. Πολύ δε περισσότερο όταν η πρώτη απόφαση του Υπουργείου προέβλεπε απαλλοτρίωση και κατεδάφιση των υπόψη κτιρίων, τονίζεται επίσης, ότι σε πρόσφατο έγγραφο της πολεοδομίας Δ.Β. προς τον κ. Ουρσουζίδη ο συγκεκριμένος χώρος αφορά σε «χώρο πρασίνου», που σημαίνει ότι δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε νέα κατασκευή! Παράλληλα, υπάρχει σαφής παράβαση στην ένταξη χρηματοδότησης σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ που ορίζει ως έργο αφορά στην «αποκατάσταση των κτισμάτων» και όχι στην κατεδάφισή και την εκ νέου κατασκευή τους.
Η καταγγελία του Γιώργου Ουρσουζίδη
Ο Πολιτικός Μηχανικός Γιώργος Ουρσουζίδης με την πολυσχιδή δραστηριότητά του με τα κοινά και γνωρίζοντας εξ επαγγέλματος τις σχετικές νομοθεσίες, κατέθεσε καταγγελία στην Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Βέροιας με την οποία τεκμηριώνει την άποψη ότι ορθά κατεδαφίστηκαν – έστω και με μεγάλη καθυστέρηση - τα κτίσματα καθώς αναδεικνύεται στην αυθεντική του διάσταση το κορυφαίο μνημείο της μεσοβυζαντινής περιόδου για τη Βέροια - μοναδικό στη Μακεδονία - και ίσως ένα από τα σημαντικότερα της Βαλκανικής, αλλά και αναδεικνύει την καταστρατήγηση σχετικών αποφάσεων των Υπουργείων και της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας.
Συγκεκριμένα αναφέρει προς την Υπηρεσία Δόμησης Δ.Β. τα εξής:
Τον Αύγουστο του 2023 κατεδαφίστηκαν τα τελευταία τρία (3) κτίσματα που είχαν κατασκευαστεί επί τουρκοκρατίας σε επαφή με την Παλαιά Μητρόπολη της Βέροιας κατά μήκος της Βόρειας πλευράς το μνημείου.
Σήμερα τα υπόψη κοσμικά κτίρια ανακατασκευάζονται εκ θεμελίων, εκ των οποίων τα δύο (2) βρίσκονται εκτός Οικοδομικής Γραμμής του Ο.Τ. 122 και εντός χώρου, που από το σχέδιο πόλης φέρει το χαρακτηρισμό «ΧΩΡΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ», όπως ακριβώς αναφέρεται στο με αρ.πρ.67350 / 11.12.2023 της υπηρεσίας Σας.
1. Στην με Αριθμ. Δ10Δ1172507/6085ΕΞ2013 Κ.Υ.Α. – ΦΕΚ 415/26.11.2013 «Αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων για αρχαιολογικούς σκοπούς στην Παλαιά Μητρόπολη Βέροιας Ημαθίας», αναφέρεται (παρ.4.1) μεταξύ άλλων τα εξής:
«Κηρύσσουμε την αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων για λόγους δημόσιας ωφέλειας και ειδικότερα για την αποκατάσταση και ανάδειξη της Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας, έκτασης συνολικού εμβαδού 462,94 τ.μ., που βρίσκεται στον Δήμο Βέροιας νομού Ημαθίας και απεικονίζεται με κλίμακα 1:200 στο από Φεβρουαρίου 2013 με α/α 3422Α κτηματολογικό διάγραμμα − πίνακα των μελετητών Κλωνιζάκη Στ., Κονή Π. και Πλιάκου Απ. που θεωρήθηκε από Προϊστάμενο της Δ/νσης Αποτυπώσεων και Συντηρήσεως Κτιρίων του Τ.Α.Π.Α. Νικόλαο Τρικαλινό στις 1−2−2013. Οι φερόμενοι ιδιοκτήτες της απαλλοτριούμενης έκτασης αναφέρονται στον παραπάνω κτηματολογικό πίνακα. Η απαλλοτρίωση κηρύσσεται υπέρ του Δημοσίου και η δαπάνη θα βαρύνει τον κωδικό MIS 296583 (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Μακεδονία − Θράκη», πράξη «ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΑΛΑΙΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΒΕΡΟΙΑΣ»)».
Συνεπώς, για λόγους «δημόσιας ωφέλειας και ειδικότερα για την αποκατάσταση και ανάδειξη της Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας», απαλλοτριώνονται και αποζημιώνονται οι φερόμενοι ιδιοκτήτες, προκειμένου να κατεδαφιστούν όλα τα κτίσματα σε επαφή με την Π.Μ.Β., ώστε το μνημείο να αναδειχθεί στην αυθεντική του μορφή – γίνεται λόγος για το κορυφαίο μνημείο της πόλης, το μοναδικό σε επίπεδο Μακεδονίας, ακόμη και των Βαλκανίων.
Η φωτογραφία δείχνει καθαρά το "θάψιμο" του μνημείου - ολόκληρης της κύριας όψης και της κεντρικής εισόδου.
2. Στην απόφαση του Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού της 18/11/2020 με Α. Π.: ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΔΒΜΑ/ΤΒΜΑΧΜΑΕ/644413/456879/7789/2922, αναφέρεται :
«Εγκρίνουμε την εκτέλεση εργασιών του Υποέργου 1 «Αποκατάσταση μιναρέ και διατηρητέου βορειοδυτικού προσκτίσματος Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας» του έργου «Αποκατάσταση μιναρέ και διατηρητέου βορειοδυτικού προσκτίσματος Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας», απολογιστικά και με αυτεπιστασία από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας».
Αναλυτικά περιγράφονται οι εργασίες «αποκατάστασης» των υπόψη κοσμικών κτιρίων:
«Βορειοδυτικό Πρόσκτισμα
‐Καθαίρεση όλων των νεότερων στοιχείων (τσιμεντοσανίδες, γυψοσανίδες, πλαστικές και γύψινες επενδύσεις, πλαστικά η κουφώματα αλουμινίου, δάπεδα από σουηδική ξυλεία, σκυροδέματα, επικεράμωση κ.α.) ώστε να αποκαλυφθούν όλα τα στοιχεία του αρχαίου κτίσματος.
‐Διερεύνηση των θεμελίων και εξυγίανσή τους.
‐Διαμόρφωση ανεξάρτητου θεμελίου μεταλλικού σκελετού
‐Αρμολόγηση, ενεμάτωση, λίθινων τοιχοποιιών
‐Τοποθέτηση στοιχείων μεταλλικού σκελετού στήριξης του αρχαίου ξύλινου φέροντος οργανισμού.
‐Συντήρηση και αποκατάσταση στοιχείων ξύλινου σκελετού (υποστηλώματα, δοκοί, πατόξυλα, δικτύωμα και πλήρωση ξυλόπηκτων τοιχοποιιών).
‐Σύνδεση του ξύλινου σκελετού με τον νέο μεταλλικό
‐Κατασκευή ξύλινων στεγών και χαγιατιού ‐ ΗΜ Μελέτη ‐ Εγκατάσταση ΗΜ δικτύων και εξοπλισμού.
‐Επίχριση τοιχοποιιών με παραδοσιακά κονιάματα ‐ Διάστρωση δαπέδων και οροφών.
‐Αποκατάσταση ανοιγμάτων
‐Τοποθέτηση νέων ξύλινων κουφωμάτων και αποκατάσταση παλαιών.
‐Τοποθέτηση ξύλινων επενδύσεων.
‐Εποπτικό υλικό (περιλαμβάνει παραγωγή 3d ψηφιακού εποπτικού υλικού – πινακίδας - φυλλαδίου - σε δύο γλώσσες και braille)»
Η φωτογραφία αφορά στην κατεδάφιση των "αξιόλογων" κτισμάτων της Β.Δ. πλευράς του μνημείου!
3. Με την με Αρ. Πρ. 4417 – 18/8/2020 (ΑΔΑ: ΨΡΟΓ7ΛΛ-ΕΦΚ) Απόφαση του Περιφερειάρχη Κ.Μ., εγκρίνεται η ένταξη της Πράξης «Αποκατάσταση μιναρέ και διατηρητέου βορειοδυτικού προσκτίσματος Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας»
Ως φυσικό αντικείμενο της πράξης ορίζεται:
«Το έργο αφορά στην αποκατάσταση του βορειοδυτικού προσκτίσματος και του Μιναρέ της Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας ώστε να αποκατασταθεί συνολικά η εικόνα του προστατευόμενου μνημείου και του περιβάλλοντός του όπως ήταν στο τέλος του 18ου αιώνα. Η Παλαιά Μητρόπολη Βέροιας στέκει ως μοναδικό παράδειγμα λαμπρής αρχιτεκτονικής και ζωγραφικής και «φέρει» την ιστορία της πόλης της Βέροιας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Η αποκατάσταση των συνοδών κτισμάτων της θα αποκαταστήσει το μνημειακό αυτό σύνολο ώστε να αποτελεί και στο μέλλον ορόσημο για το ιστορικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της πόλης. Το συνοδό κτήριο θα φιλοξενήσει γραφείο φύλαξης- υποστήριξης του επισκέψιμου μνημείου, χώρο εκπαιδευτικών προγραμμάτων πολλαπλών χρήσεων και χώρους εξυπηρέτησης κοινού.»
Πρόσκτισμα
Στο πλαίσιο του έργου θα αποκατασταθεί η στατική επάρκεια και η μορφολογία του κτηρίου.
-Καθαίρεση όλων των νεότερων στοιχείων (τσιμεντοσανίδες, γυψοσανίδες, πλαστικές και γύψινες επενδύσεις, πλαστικά η κουφώματα αλουμινίου, δάπεδα από σουηδική ξυλεία, σκυροδέματα, επικεράμωση κ.α.) ώστε να αποκαλυφθούν όλα τα στοιχεία του αρχαίου κτίσματος.
-Διερεύνηση των θεμελίων και εξυγίανσή τους.
-Διαμόρφωση ανεξάρτητου θεμελίου μεταλλικού σκελετού
-Αρμολόγηση, ενεμάτωση, λίθινων τοιχοποιιών
-Τοποθέτηση στοιχείων μεταλλικού σκελετού στήριξης του αρχαίου ξύλινου φέροντος οργανισμού.
-Συντήρηση και αποκατάσταση στοιχείων ξύλινου σκελετού (υποστηλώματα, δοκοί, πατόξυλα, δικτύωμα και πλήρωση ξυλόπηκτων τοιχοποιιών).
-Σύνδεση του ξύλινου σκελετού με τον νέο μεταλλικό
-Κατασκευή ξύλινων στεγών και χαγιατιού - ΗΜ Μελέτη - Εγκατάσταση ΗΜ δικτύων και εξοπλισμού.
-Επίχριση τοιχοποιιών με παραδοσιακά κονιάματα
-Διάστρωση δαπέδων και οροφών.
-Αποκατάσταση ανοιγμάτων
-Τοποθέτηση νέων ξύλινων κουφωμάτων και αποκατάσταση παλαιών. -
Τοποθέτηση ξύλινων επενδύσεων.
-Εποπτικό υλικό (περιλαμβάνει παραγωγή 3d ψηφιακού εποπτικού υλικού - πινακίδας -φυλλαδίου - σε δύο γλώσσες και braille)
Η φωτογραφία δείχνει πως θα εξακολουθήσει να είναι "θαμμένη" η Δυτική όψη, με μόνη διαφορά, ότι τα κτίσματα θα είναι νέα!!
Παρατηρούνται:
1. Η αντιγραφή της Απόφασης του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού της 18/11/2020 με Α. Π.: ΥΠΠΟΑ /ΓΔΑΠΚ/ΔΒΜΑ /ΤΒΜΑΧΜΑΕ/ 644413 /456879 /7789/ 2922 στο κείμενο της Αρ. Πρ. 4417 – 18/8/2020 (ΑΔΑ: ΨΡΟΓ7ΛΛ- ΕΦΚ) του Περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, χωρίς να έχουν ληφθεί υπόψη οι περιορισμοί του Σχεδίου Πόλεως Βέροιας (Π.Δ. της 20.9.1993 - ΦΕΚ 1209/28.9.93) όπου τα οικόπεδα των προσκτισμάτων βρίσκονται σε κοινόχρηστο χώρο με χαρακτηρισμό «Χώρος Πρασίνου».
Αξίζει να σημειωθεί, ότι οι περιορισμοί που θέτει το Σχέδιο Πόλεως της Βέροιας, που είναι σε ισχύ με Προεδρικό Διάταγμα, στοχεύουν στην ΑΠΟΛΥΤΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ των κηρυγμένων μνημείων της πόλης και του περιβάλλοντος αυτών, αφού περιορίζει οποιαδήποτε δόμηση γύρω απ αυτά, οριοθετώντας την Οικοδομική Γραμμή στο περίγραμμα των μνημείων και μόνον, ιδιαίτερα για εκείνα που φέρουν βαθμό προστασίας «Α», όπως η Παλαιά Μητρόπολη της Βέροιας.
2. Οι δύο αποφάσεις παρεκκλίνουν από το ΦΕΚ της αναγκαστικής Απαλλοτρίωσης, το οποίο στοχεύει στην «αποκατάσταση και ανάδειξη της Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας» με την κατεδάφιση όλων των κτισμάτων σε επαφή με το μνημείο και όχι στην ανέγερση νέων κατασκευών εφαπτόμενων του μνημείου, καθώς οι παλιές (κατασκευές) έχουν κατεδαφιστεί.
Παρακαλώ όπως επιληφθείτε του θέματος, εφαρμόζοντας την πολεοδομική νομοθεσία, που διέπει την κατασκευή κτισμάτων σε Κοινόχρηστο Χώρο χαρακτηρισμένο ως «ΧΩΡΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ».
Η απάντηση της Υπηρεσίας Δόμησης Δ.Β. σε προηγούμενο αίτημα του κ. Ουρσουζίδη
Η Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Βέροιας απαντώντας στον βεροιώτη Πολιτικό Μηχανικό, επιβεβαίωσε ότι «τα κτίσματα εντός του Ο.Τ. 122που εφάπτονται στο νοτιοδυτικό άκρο που εφάπτονται της Παλαιάς Μητρόπολης, βρίσκονται εκτός οικοδομικής γραμμής που περικλείει το ναό, σε χώρο που φέρει τον χαρακτηρισμό “ΧΩΡΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ”.
Μετά την παραπάνω απάντηση της Υπηρεσίας του Δήμου Βέροιας, ο Γιώργος Ουρσουζίδης κατέθεσε νέα αίτηση με την οποία ζητά να εφαρμοστεί η πολεοδομική νομοθεσία.
Συγκεκριμένα αναφέρει:
«Τον Αύγουστο του 2023 κατεδαφίστηκαν τα τελευταία τρία (3) κτίσματα που είχαν κατασκευαστεί επί τουρκοκρατίας σε επαφή με την Παλαιά Μητρόπολη της Βέροιας κατά μήκος της Βόρειας πλευράς το μνημείου.
Σήμερα τα υπόψη κοσμικά κτίρια ανακατασκευάζονται εκ θεμελίων, εκ των οποίων τα δύο (2) βρίσκονται εκτός Οικοδομικής Γραμμής του Ο.Τ. 122 και εντός χώρου, που από το σχέδιο πόλης φέρει το χαρακτηρισμό «ΧΩΡΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ», όπως ακριβώς αναφέρεται στο με αρ.πρ.67350 /11.12.2023 της υπηρεσίας Σας.
Παρακαλώ όπως επιληφθείτε του θέματος, εφαρμόζοντας την πολεοδομική νομοθεσία, που διέπει την κατασκευή κτισμάτων σε κοινόχρηστο Χώρο χαρακτηρισμένο ως «ΧΩΡΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ».
* Η φωτογραφία αφορά σε προσέγγιση ανάδειξης του περιβάλλοντα χώρου μπροστά στην κεντρική είσοδο του Ναού!
Αναμένονται πορίσματα Επιστημονικής Επιτροπής και της Ν.Ε. του ΤΕΕ
Στην προσπάθεια για την ανάδειξη της αυθεντικής μορφής του μνημείου της Παλαιάς Μητρόπολης Βέροιας και την τήρηση της πολεοδομικής νομοθεσίας, ρωτήσαμε τον Γιώργο Ουρσουζίδη αν ενημέρωσε κι άλλους φορείς της πόλης, μας απάντησε επί λέξει: «όποιος με κάλεσε να τον ενημερώσω, τον ενημέρωσα!».
Εκτός από τις ενέργειες που έκανε ο Γιώργος Ουρσουζίδης, παράλληλες ενέργειες γίνονται και από την έμπειρη Αρχιτέκτονα-Πολεοδόμο Αναστασία Πάπαρη η οποία έχει ήδη συγκροτήσει επιτροπή ειδικών επιστημόνων και τις αμέσως επόμενες ημέρες θα δημοσιοποιηθεί το πόρισμά της, το οποίο αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον!
Τέλος αναμένεται και η αντίδραση της Νομαρχιακής Επιτροπής Ημαθίας του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος το οποίο θα εκφράσει – ως θεσμοθετημένος σύμβουλος της πολιτείας - τη δική του θέση.
Εφημερίδα "Βέροια"
