Big Data στον παγκοσμιοποιημένο και ψηφιοποιημένο κόσμο

Κι όμως, πλέον εταιρείες, κράτη και ολόκληρες υπηρεσίες εντάσσουν στη ζωή τους την διαχείριση δεδομένων, όρο για την αποτελεσματική τους δραστηριότητα. Από το ηλεκτρονικό εμπόριο, μέχρι τη διαχείριση των social media, την ασκούμενη κυβερνητική πολιτική, την υγεία, τη γεωργία, πάνω κάτω σε οτιδήποτε κάνουμε, τα μεγάλα δεδομένα προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες και προφανώς παίζουν κομβικό όλο στον ψηφιακό μετασχηματισμό της ΕΕ.

Τι μπορεί να δώσει η ανάλυση των Big Data

Με τη βοήθεια του προγραμματισμού και της στατιστικής, οι αναλυτές Big Data καθιστούν εφικτή τη διαχείριση των άπειρων δεδομένων που περνούν μέσα από οποιαδήποτε δραστηριότητα σε ένα τομέα που τα περιθώρια ανάπτυξης είναι τεράστια, καθώς απαιτείται συνεχώς μεγαλύτερη ταχύτητα και ακρίβεια για την επεξεργασία τους. Όταν η δουλειά γίνεται σωστά, η επιχείρηση, ο πελάτης, το κράτος, ένας οργανισμός μπορεί να δει αναλυτικά τι χρειάζεται να βελτιώσει, που πρέπει να επικεντρώσει το ενδιάφερον, πώς θα επιτύχει το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα.

Ένα απλό παράδειγμα

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα. Ένα ηλεκτρονικό κατάστημα ρούχων θέλει να αυξήσει το τζίρο του. Με την ανάλυση των Big Data, μέσα από τη δουλειά των Data scientists, το ηλεκτρονικό κατάστημα θα μπροούσε να προχωρήσει σε μια ανάλυση του πελατολογίου του, με όσα βέβαια δεδομένα μπορούν να διατεθούν, χωρίς να παραβιάζεται η ιδιωτικότητα των πελατών.

Δοθέντων των δεδομένων, μέσα από κάποια έρευνα για παράδειγμα, στο πλαίσιο προαιρετικών ερωτηματολογίων στους πελάτες, το κατάστημα θα μπορούσε να έχει το προφίλ των πελατών που αγοράζουν περισσότερο και ξοδεύουν περισσότερο και να διαμορφώσει ανάλογα τα εμπορεύματά του.

O Data Scientist, λοιπόν, θα μπορούσε μελετήσει με τη χρήση των κατάλληλων εργαλείων, ποιες ηλικίες αγοράζουν περισσότερο, αν είναι άνδρες οι γυναίκες οι «καλύτεροι» πελάτες, τι αγοράζεται περισσότερο και ποιες ώρες ή περιόδους μέσα στο χρόνο, τι επισκεψιμότητα υπάρχει στον ηλεκτρονικό ιστότοπο του καταστήματος και πολλά άλλα. Με τέτοια στοιχεία, έστω και σε αυτό το απλουστευμένο παράδειγμα, η επιχείρηση μπορεί να προσαρμόσει ανάλογα την εμπορική της πολιτική. Να αλλάξει τις διαφημίσεις να επαναπροσδιορίσει προσφορές, να αλλάξει πλευρές στον τρόπο λειτουργίας του καταστήματος, να βελτιώσει και να κάνει πιο ελκυστική την εικόνα του προς τα έξω.

Συνεργασία και Ανταλλαγή δεδομένων στην ΕΕ

Η Πράξη για τη Διακυβέρνηση Δεδομένων (ΠΔΔ), την οποία το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υιοθέτησε τον Απρίλιο του 2022, στοχεύει να ενισχύσει την ανταλλαγή δεδομένων στην ΕΕ ώστε οι επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε περισσότερα δεδομένα για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών και προϊόντων. Η πρόσβαση στα μεγάλα δεδομένα είναι κεντρικής σημασίας για την αποτελεσματική αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης.

«Τα δεδομένα έχουν αξία μόνο όταν είναι συγκεντρωμένα, επεξεργασμένα και χρησιμοποιούνται με τον σωστό τρόπο», είπε η εισηγήτρια της έκθεσης του Κοινοβουλίου Ανγέλικα Νίμπλερ (ΕΛΚ, Γερμανία). «Μερικές επιχειρήσεις δεν ξέρουν καν πώς μπορούν να αξιοποιήσουν δεδομένα που προέρχονται από τις βιομηχανικές τους μηχανές. Η ενίσχυση της ανταλλαγής δεδομένων μπορεί να διασφαλίσει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και βελτίωση των προϊόντων».

Απεριόριστες δυνατότητες

Χάρη στο νέο νομοθετικό πλαίσιο, οι επιχειρήσεις θα μπορούν επίσης να επωφελούνται από χαμηλότερο κόστος δεδομένων και μειωμένους φραγμούς εισόδου στην αγορά.

Τα δεδομένα μπορούν να ωφελήσουν και τους καταναλωτές, διασφαλίζοντας εξυπνότερη ενεργειακή κατανάλωση και, κατ’επέκταση, χαμηλότερες εκπομπές. Δίνουν επίσης τη δυνατότητα ανάπτυξης ποιοτικών εξατομικευμένων φαρμάκων.«Οι δυνατότητες είναι ουσιαστικά απεριόριστες», είπε η Νίμπλερ.

Χτίζοντας εμπιστοσύνη- Προστασία προσωπικών δεδομένων και διαφάνεια

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο στοχεύει να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των πολιτών και επιχειρήσεων απέναντι στην ανταλλαγή δεδομένων, καθιστώντας την ασφαλέστερη και ευκολότερη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους, για παράδειγμα μέσω της ανωνυμοποίησης και της κοινοχρησίας δεδομένων αλλά και της σύναψης νομικά δεσμευτικών συμφωνιών με χρήστες που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν περαιτέρω τέτοια δεδομένα.

Πουλώντας και αγοράζοντας δεδομένα- Μια νέα αγορά

Οι κανόνες θα επιτρέψουν επίσης την καλύτερη χρήση δεδομένων του δημόσιου τομέα και τη δημιουργία κοινών ευρωπαϊκών χώρων δεδομένων σε τομείς όπως η υγεία, το περιβάλλον, η ενέργεια, η γεωργία και η οικονομία.

Οι κανόνες που αφορούν τις αγορές δεδομένων (συνήθως διαδικτυακές πλατφόρμες όπου οι χρήστες μπορούν να αγοράσουν ή να πουλήσουν δεδομένα) αναμένεται δε να ενισχύσουν την εμπιστοσύνη των χρηστών απέναντι στους νέους διαμεσολαβητές δεδομένων.

Επιπλέον, η νέα νομοθεσία θα διευκολύνει το έργο των επιχειρήσεων, των πολιτών και των δημόσιων οργανώσεων που θέλουν να διαθέσουν δεδομένα προς όφελος της κοινωνίας (αλτρουισμός δεδομένων).

Στόχος τους είναι η δημιουργία εναλλακτικής στις μεγάλες πλατφόρμες που συγκεντρώνουν μαζικές ποσότητες δεδομένων.

«Αγορές δεδομένων που οι πολίτες μπορούν να εμπιστεύονται»

«Η ουδετερότητα των υπηρεσιών διαμεσολάβησης δεδομένων είναι κομβικής σημασίας», υπογράμμισε η Νίμπλερ. «Γνωρίζουμε από έρευνες που έχουν γίνει με μικρομεσαίες επιχειρήσεις ότι πολλές από αυτές διστάζουν να διαθέσουν δεδομένα από φόβο ότι θα καταλήξουν στα λάθος χέρια. Παρομοίως, ως πολίτης, αν δίνω πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες σχετικά με την υγεία μου θέλω να είμαι σίγουρη ότι η εταιρεία που τις διαχειρίζεται ακολουθεί ορισμένους κανόνες. Χάρη στην Πράξη για τη Διακυβέρνηση Δεδομένων, ειδικά στο καθεστώς πιστοποίησης (...), έχουμε την δυνατότητα να δημιουργήσουμε αγορές δεδομένων που οι πολίτες μπορούν να εμπιστεύονται».

Η νομοθεσία για τη Διακυβέρνηση Δεδομένων πρέπει να υιοθετηθεί από τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο πριν καταστεί νόμος.