Δευτέρα, Οκτώβριος 28, 2024
Follow Us
Κυριακή, 17 Ιανουαρίου 2021 09:26

2020… Η ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΑΤΡΟΠΩΝ

Επιμέλεια: Πάλλας Βαγγέλης

Δημοσιογράφος – Ερευνητής – Αναλυτής IFJ/SPJ

Η Ευρώπη των δημοκρατικών αξιών συρρικνώνεται ραγδαία αφήνοντας όλο και περισσότερο χώρο για την αποδοχή μιας εκχυδαϊσμένης εξουσίας που δε αναγνωρίζει ούτε καν τα πεπερασμένα όρια της ευρωπαϊκής αστικής δημοκρατίας. Οι πάμπολλες κρίσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι  ευρωπαϊκές κοινωνίες και η Ε.Ε. επιταχύνουν την αποδόμηση.

Διανύουμε μια μεταβατική περίοδο κρίσιμης σημασίας στην οποία δεσπόζουν δυο αντίμαχες και αντίρροπες ιστορικές τάσεις. Η παγκοσμιοποίηση η δυναμική της υπερεθνικής αλληλεγγύης των κρατών. Αφετέρου δε αναδύεται στο ιδεολογικό προσκήνιο και στην πολιτική και κοινωνική δράση ο νέος εθνικισμός, λειτουργώντας ως κουλτούρα αντίστασης.

Τους τελευταίους μήνες ο τρόπος με τον οποίο οι κυβερνήσεις διαχειρίστηκαν την κρίση του κορωνοϊού μετατράπηκε σε δείκτη δημοκρατικής ποιότητας του κάθε πιλοτικού συστήματος. Η κρίση ανάγκασε τα δημοκρατικά καθεστώτα να επανεξετάσουν δημόσια τις ηθικές αξίες στις οποίες βασίζονται από  συνταγματική άποψη οι κοινωνίες.

Σε κάθε σύγχρονη κοινωνία, κάθε βιομηχανική κοινωνία, οι διανοούμενοι είναι υπεύθυνοι για το κάθε ιδεολογικό σύστημα. Έχουν καθήκον να  διαμορφώνουν συνειδήσεις και αντιλήψεις. Τώρα τι πρέπει να κάνουν και τι κάνουν είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Ένας πραγματικός διανοούμενος πρέπει να ενδιαφέρεται για την αλήθεια. Πρέπει να ερευνά τη φύση της εξουσίας, τον τρόπο της λειτουργίας της και να βοηθάει το λαό να κατανοήσει τις συνθήκες της ζωής του. Αυτό  σημαίνει ότι οφείλει να ασκεί κριτική στις υπάρχουσες δομές. Σήμερα αμφισβητείται όλη αυτή η ενέργεια.

Hπεριστολή των δικαιωμάτων των πολιτών, η αστυνομική βία και αυθαιρεσία ήταν συχνό φαινόμενο σε πολλές γωνίες του πλανήτη. Η κρίση της πανδημία, αποτέλεσε διεθνώς το έναυσμα για τον περιορισμό  ελευθεριών που μέχρι σήμερα φάνταζαν δεδομένες.

Η καταπίεση των δικαιωμάτων και των κεκτημένων ελευθερίων, αποτελούν μια ζοφερή πραγματικότητα και αφορά την Ευρώπη. Ενώ πολλοί ηγέτες της ΕΕ σε αρκετές περιπτώσεις εργαλειοποίησαν την   πανδημία.

Βία και σπαραγμός, σε όλο τον πλανήτη. Παράδειγμα η Ουγγαρία διέδιδε διαρκώς πως υπάρχει «σχέση» μεταξύ των μεταναστών και του covid- 19, ενώ προχώρησε σε ψήφιση νόμου που δίνει στην κυβέρνηση την άδεια να κυβερνά  μέσω διαταγμάτων για θέματα σχετικά με την πανδημία

Στις ΗΠΑ έγιναν αυστηρότεροι έλεγχοι στα σύνορα, κάτι που ο Πρόεδρος Τραμπ  επεδίωκε εδώ και χρόνια.

Στο Ισραήλ, η κυβέρνηση επικαλέσθηκε την κρίση του covid- 19 για να  παρακολουθούν τις κινήσεις των πολιτών μέσω των κινητών τηλεφώνων.

Η ανθρωπότητα, σίγουρα έχει χειρότερες κρίσεις, ανελεύθερα μέτρα, όμως είναι πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες, που παρατηρούμε μια διεθνή αναδίπλωση όσο αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες. Ακόμη και στην Ελλάδα, το 2020, εξεδόθησαν  πράξεις νομοθετικού περιεχομένου που απαγόρευαν την ελεύθερη  κυκλοφορία με αφορμή λαϊκών κινητοποιήσεων.

Η έξαρση του θρησκευτικού φανατισμού και του εξτρεμισμού συνεχίστηκε και φέτος, αφήνοντας ορατά σημάδια στο σώμα των κοινωνιών.

Στη Γαλλία  είχαμε τη δολοφονία του Σάμιουελ Πατί, από ισλαμιστή τσετσενικής καταγωγής. Λίγες μέρες μετά τον αποκεφαλισμό του Πατί ένας ακόμη δράστης επιτέθηκε με θρησκευτικά τρομοκρατικά κίνητρα εναντίον πολιτών, στον καθεδρικό ναό της Νίκαιας, μια γυναίκα αποκεφαλίστηκε, ενώ δολοφονήθηκε και ο νεωκόρος της εκκλησίας.

Τι οπλίζει όμως τελικά το χέρι των ανθρώπων που προκαλούν τρομοκρατικές  επιθέσεις στη Δύση; Είναι οι θρησκευτικός φανατισμός, είναι η κοινωνική περιθωριοποίηση; 

Στην ΕΕ  κυβερνήσεις που χαρακτηρίζονται ως «φιλελεύθερες»  κάνουν ένα πού μεγάλο λάθος: μεταφέρουν τις δικές τους αποτυχημένες πολιτικές στους πολίτες. Έτσι δημιουργούν σύγχυση ανάμεσα στις έννοιες του αντικειμενικής πολιτικής ευθύνης και της ευθύνης των πολιτικών. Για πρώτη φορά τοποθετήθηκε μέσα στο 2020 εμφατικά στο δημόσιο διάλογο η συζήτηση περί ατομικής και συλλογικής ευθύνης.

 

ΜΟΡΙΑ … 2020

Ο καταυλισμός που αποτελούσε «ντροπή της Ευρώπης» καταστράφηκε ολοσχερώς στις αρχές του φθινοπώρου, όμως τίποτα δε άλλαξε στο προσφυγικό δράμα… τρεις μήνες μετά, οι εικόνες ενός νέου καταυλισμού, είναι απολύτως χαρακτηριστικές της κατάστασης στην οποία ζουν αυτοί οι άνθρωποι. Έφυγαν από την κόλαση της Μόριας και μεταφέρθηκαν σε ένα σημείο που με τις πρώτες βροχές μετατράπηκε σε βούρκο.

Και τώρα τι; Πώς θα τελειώσει όλο αυτό; Θα τελειώσει; Πως θα είναι ο κόσμος  μετά από αυτό; Αναρωτιέμαι πως θα είναι η επομένη μέρα, μέσα στον μικρό/μεγάκοσμο. Οι αποστάσεις θα έχουν μικρύνει; Οι μάσκες και τα γάντια θα πεταχτούν; Ο κίνδυνος μόλυνσης θα έχει περάσει;;

 

Κυβερνητική προπαγάνδα και κορωνοϊός

Εδώ και δυο εβδομάδες ανακοινώνονται 100 νεκροί καθημερινά, αλλά η Κυριακάτικη Καθημερινή, μαςπληροφορεί ότι «Η πανδημία αλλάζει ραγδαία τοντρόπο που ψωνίζουμε»!!! Το Βήμα βέβαια φαίνεται άξαφνα να γυρίζει το «φύλλο»…

Κεντρικό θέμα για τον Ελεύθερο Ρύπο «Η ρύθμιση για τα αδήλωτα τετραγωνικά», την ίδια στιγμή, οι γιατροί στην Θεσσαλονίκη μιλούν για δραματική κατάσταση στα νοσοκομεία

 

Η χειραγώγηση που επιχειρήθηκε από την κυβέρνηση στα ΜΜΕ έγιναν  εκτενών αναφορών στην ηλεκτρονική σελίδα του γαλλικού περιοδικού “Marianne”. Σημειώνουν ότι η κυβέρνηση στην Ελλάδα μοίρασε 20 εκατομμύρια προς τα ΜΜΕ, ενώ δημοσιογράφοι όπως η Έλενα Ακρίτα και η Δημ. Κρουστάλλη αναγκάσθηκαν σε παραίτηση από τα μέσα που εργάζονται (Νέα – Βήμα), επειδή δέχθηκαν λογοκρισία ύστερα από επέμβαση της κυβέρνησης

Γεγονότα που μας σημάδεψαν, συνήθειες που άλλαξαν και οριστικοί αποχαιρετισμοί σε μια χρονιά που μας έφερε πιο κοντά, κρατώντας μας σε απόσταση.

Το 2020 μπήκε με τις λασπωμένες γαλότσες του στην σαλονοτραπεζαρία της ανθρωπότητας, σαν τον ορμητικό τυχοδιώκτη που γυρεύει να ανακατώσει την τάξη γύρω του, χαχανίζοντας υστερικά για τις βεβαιότητες των θνητών. Χωρίς αμφιβολία αυτή η "καταραμένη" χρονιά, που ανάγκασε και τις ευγενέστερες ψυχές να αγανακτήσουν, δεν πρόκειται να αποτελέσει μια υποσημείωση της ιστορίας. Για τους απαισιόδοξους ήταν το "έτος μηδέν", μια νοσηρή συνθήκη φόβου και αδράνειας που μετασχηματίζει βασανιστικά τον κόσμο μας σε κάτι διαφορετικό -σκοτεινό και ψυχρό. Για τους αισιόδοξους πάλι, ο φονικός ιός, που ξεκίνησε από την πόλη Γουχάν στην Κίνα και εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον πλανήτη, δεν εμφανίστηκε μονάχα για να ανατρέψει βεβαιότητες, συνήθειες, προβλέψεις και σχεδιασμούς μιας ζωής, επιβεβαιώνοντας πως το κακό χτυπάει πάντα απροειδοποίητα, αλλά και για να αποτελέσει μια ζωτική υπενθύμιση της εφήμερης φύσης μας - όλα κάποτε τελειώνουν. Στο τέλος της ημέρας, νέα λουλούδια ανθίζουν στις χαραμάδες των ερειπίων.

Φέτος, κανένας τομέας της ανθρώπινης δραστηριότητας δεν έμεινε ανεπηρέαστος, καμία χώρα δεν εξαιρέθηκε από τον πένθος των απωλειών. Συνέβη, όμως, κάτι σπάνιο στην ανθρώπινη ιστορία: ένας συνασπισμός πόρων και δυνάμεων. Μια συμμαχία του καλού πέρα από έθνη και σύνορα. Τη στιγμή, που οι χώρες έκλειναν η μία μετά την άλλη για να προστατεύσουν τον πληθυσμό τους, οι άνθρωποι της επιστήμης ένωσαν δυνάμεις τους, σε μια μάχη με το χρόνο, για να βρεθεί το πολυπόθητο εμβόλιο. Λίγο πριν από τη λήξη αυτού του δυστοπικού χρόνου, κατάφεραν το ακατόρθωτο, προσφέροντας απλόχερα ένα αίσθημα ανακούφισης στον πλανήτη. Ο "πόλεμος" βέβαια, δεν έχει τελειώσει ακόμα. Ο δρόμος της οριστικής λύτρωσης είναι μακρύς και επώδυνος. Κάναμε, όμως, το πρώτο βήμα προς ένα νέο κόσμο...