Παρότι παλαιότερα δεν ήταν επιστημονικά αποδεδειγμένο, μελέτες έχουν καταδείξει ότι πράγματι αυτές οι περιοδικές εξάρσεις οφείλονται στη αλλαγή των εποχών. Και επειδή κανείς δεν μπορεί να τα βάλει με τον καιρό, η αποφυγή τους είναι προσωπική υπόθεση του καθενός.
«Η ακμή είναι μια πολύ συχνή πάθηση, αφού περίπου το 10% των ανθρώπων παγκοσμίως πάσχουν από αυτή. Κυρίως είναι έφηβοι και νεαροί ενήλικες, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, από τα νεογέννητα έως τις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν φαγέσωρες (λευκά σπυράκια ή μαύρα στίγματα), βλατίδες(μόνιμες προεξοχές του δέρματος που δεν υποχωρούν στην πίεση), φλύκταινες(σπυράκια με πύον), κύστες ή οζίδια στο πρόσωπο, την πλάτη, το στήθος, το λαιμό, τους ώμους και τους άνω βραχίονες», σημειώνει οΔερματολόγος - Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου, και μας εξηγεί τις αιτίες εμφάνισής της: «Η ακμή προκύπτει όταν η ποσότητα του σμήγματος, που φυσιολογικά εκκρίνεται από το δέρμα για την προστασία του, αυξάνεται κατά τη διάρκεια ορισμένων φάσεων της ζωής, όπως στην εφηβεία. Η υπερέκκριση σμήγματος από τους σμηγματογόνους αδένες, που οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές, εμποδίζει την αποβολή των νεκρών κυττάρων (που σημειωτέον όταν υπάρχει ακμή είναι περισσότερα) και έτσι προκαλείται φραγή των πόρων.
Παράλληλα η υπερέκκριση του σμήγματος δημιουργεί το ιδανικό περιβάλλον για γρήγορο πολλαπλασιασμό ενός τύπου βακτηρίων που ζει στο δέρμα, με αποτέλεσμα τον ερεθισμό των δερματικών πόρων και την πρόκληση φλεγμονής. Αυτή με τη σειρά της μπορεί να εισχωρήσει σε βαθύτερες στοιβάδες του δέρματος και να προκαλέσει κύστες ή οζίδια».
Όταν ο καιρός καλυτερεύει, οι σταδιακά αυξανόμενες θερμοκρασίες και η εφίδρωση μπορούν να οδηγήσουν το δέρμα να ενισχύσει την παραγωγή σμήγματος και όταν οι σμηγματογόνοι αδένες ανταποκρίνονται, υπάρχει πιθανότητα να ακολουθήσει ακμή. Όπως τονίζει ο δρ Στάμου «τόσο η θερμοκρασία όσο και η υγρασία έχουν συμβάλλοντα ρόλο στην παθογένεση της ακμής και είναι αιτίες εξάρσεων. Στη χώρα μας η επιδείνωση που παρατηρείται είναι σταδιακή, ξεκινά από την άνοιξη και κορυφώνεται το καλοκαίρι, καθώς η έντονη ηλιακή ακτινοβολία στους περισσότερους ασθενείς είναι επιβαρυντικός παράγοντας».
Όσοι πάσχουν από ακμή, λοιπόν, είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να αλλάξουν την καθημερινή φροντίδα του δέρματός τους. Η καθαριότητά του πρέπει να γίνεται ακόμα πιο σχολαστικά και ιδιαίτερα μετά από εφίδρωση. Από τώρα μέχρι και το τέλος του καλοκαιριού, είναι απαραίτητη η χρήση ενός καθαριστικού προϊόντος που αφαιρεί τη λιπαρότητα και βοηθά στον έλεγχο του υπερβολικού σμήγματος. Για βαθύτερο καθαρισμό, υπάρχουν προϊόντα που περιέχουν σαλικυλικό οξύ. Για τις γυναίκες, η υιοθέτηση ενός στυλ χτενίσματος που δεν αφήνει τα μαλλιά να ακουμπούν στο δέρμα βοηθά στην αποφυγή εξάρσεων της ακμής, γιατί δεν επιτρέπει σε μικροποσότητες προϊόντων stylingαλλά και σμήγματος από το τριχωτό της κεφαλής να μεταφέρεται στην πάσχουσα περιοχή.
Η ενυδάτωση του δέρματος είναι εξίσου απαραίτητη την άνοιξη και το καλοκαίρι, όσο και το χειμώνα. Παρότι η λιπαρότητα δίνει την εντύπωση ότι το δέρμα είναι προστατευμένο, στην πραγματικότητα η ελλιπής ενυδάτωση αναγκάζει τους αδένες να παράγουν περισσότερο σμήγμα. Ιδανική είναι η χρήση μιας μη λιπαρής ενυδατικής κρέμας, καλύτερα σε μορφή τζελ.
Το δέρμα την άνοιξη, όμως, έχει και άλλη μια ανάγκη: την αύξηση της προστασίας από τον ήλιο. «Η έντονη έκθεση στον ήλιο βλάπτει την ακμή και αυτό διότι προκαλεί φλεγμονή, οπότε το δέρμα εκκρίνει περισσότερο σμήγμα. Η ήπια, όμως, έκθεση είναι ευεργετική, καθώς οι ακτίνες του ήλιου δρουν ανοσοκατασταλτικά. Σε αυτή άλλωστε στηρίζεται και η φωτοθεραπεία, η οποία προσφέρει γρήγορη και μακροχρόνια ύφεση της ακμής», τονίζει ο δρ Στάμου.
Η φωτοθεραπεία είναι μια αποτελεσματική θεραπεία που αναζωογονεί το δέρμα με μη επεμβατικό φως, επιταχύνοντας την ανανέωση των κυττάρων και την υγεία του δέρματος, θεραπεύοντας έτσι την ακμή. Το μπλε φως έχει φυσική αντιμικροβιακή και αντιακνεϊκή δράση, ενώ δεν επιτρέπει στα μικρόβια να αναπτύξουν αντοχή, όπως συμβαίνει με τη χρήση αντιβιοτικών. Παράλληλα, ρυθμίζει την παραγωγή του σμήγματος και προστατεύει το δέρμα από φλεγμονές. Προσοχή όμως: δεν χρησιμοποιούν όλα τα μηχανήματα φωτοθεραπείας την ίδια τεχνολογία. Κάποια μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό, σε αντίθεση με κάποια άλλα που ενεργοποιούν τους φυσικούς μηχανισμούς ανάπλασης του δέρματος χωρίς την παραμικρή παρενέργεια.
«Τώρα που ο καιρός ζεσταίνει και ο ήλιος είναι εντονότερος, δώστε προσοχή στην ακμή και φροντίστε το δέρμα πιο εντατικά. Εάν, παρά τα μέτρα αυτά, η ακμή χειροτερέψει απευθυνθείτε στον δερματολόγο, ο οποίος θα συστήσει μια εξατομικευμένη αγωγή, μετά τη διάγνωση των αιτιών της ακμής, προκειμένου να επανέλθει το δέρμα σε ισορροπία», καταλήγει ο δρ Χρήστος Στάμου.
