Κακά τα ψέματα, ακόμα και αν δεν ακολουθεί κάποιος τις παραδόσεις και τα έθιμα, δε γίνεται να μη δοκιμάσει έστω ένα μελομακάρονο ή κουραμπιέ τη γιορτινή περίοδο. Όσο είσαι παιδί τα πράγματα  είναι συνήθως απλά. Κύριο και μοναδικό ίσως κριτήριο επιλογής είναι η γεύση. Θα φας αυτό που σου αρέσει, που πολλές φορές μπορεί να σου αρέσουν και τα δύο. Όσο μεγαλώνεις όμως τα πράγματα περιπλέκουν και τα κριτήρια αυξάνουν. Υγεία, θερμίδες, λιπαρά, υδατάνθρακες… κάθε χρόνο το ίδιο δίλημμα, κουραμπιέδες ή μελομακάρονα;

Η απάντηση δεν είναι εύκολη και σίγουρα δεν είναι απλή.  Καλό είναι, λοιπόν, να εξετάσουμε όλα τα δεδομένα.

Τι περιέχουν τα μελομακάρονα;

Η κλασική συνταγή για μελομακάρονα περιλαμβάνει αλεύρι, ζάχαρη, ελαιόλαδο, χυμό πορτοκάλι, μέλι, καρύδια, κονιάκ, κανέλα και γαρύφαλλο.

Τι περιέχουν οι κουραμπιέδες;

Αντίστοιχα, η κλασική συνταγή για κουραμπιέδες περιλαμβάνει αλεύρι, φρέσκο βούτυρο, αμύγδαλα, ζάχαρη.

Πάμε να δούμε τα συστατικά ένα ένα

Αλεύρι

Το λευκό αλεύρι λόγω της επεξεργασίας που έχει υποστεί, στερείται υψηλής θρεπτικής αξίας. Είναι, ωστόσο, εξαιρετική πηγή υδατανθράκων οι οποίοι αποτελούν την κύρια πηγή ενέργειας του οργανισμού.

Ελαιόλαδο:

Με ιδιαίτερα υψηλό θερμιδικό του περιεχόμενο, το ελαιόλαδο είναι από τα περισσότερο ωφέλιμα για τον οργανισμό έλαια λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε μονοακόρεστα λιπαρά, ενώ είναι καλή πηγή της βιταμίνης Ε.

Ζάχαρη

Αποτελεί μία από τα καλύτερες πηγές άμεσης ενέργειας. Ωστόσο, δεν έχει καμία θρεπτική αξία και, όπως είναι γνωστό, η ζάχαρη και η μεγάλη και συχνή κατανάλωση της συνδέονται με πολλά προβλήματα υγείας

Μέλι

Με χαμηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνες και μέταλλα, το μέλι είναι γνωστό κυρίως για τις αντιμικροβιακές και αντιβακτηριακές του ιδιότητες, λόγω των αντιοξειδωτικών που περιέχει. Όντας σάκχαρο δε διαφοροποιείται από τη ζάχαρη ως προς το θερμιδικό του περιεχόμενο και τη δράση του, προσδίδει όμως γεύση στα φαγητά και ποτά που προστίθεται.

Καρύδια

Εξαιρετική πηγή μαγνησίου και φωσφόρου καθώς και φυτικής πρωτεΐνης. Περιέχουν αρκετή ποσότητα σεληνίου και βιταμίνης Ε, στοιχεία τα οποία διακρίνονται για την αντιοξειδωτική τους δράση. Τα καρύδια είναι πλούσια σε μονοακόρεστα, ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, αλλά όπως οι περισσότεροι ξηροί καρποί αποδίδουν πολλές θερμίδες

Χυμός πορτοκάλι

Είναι καλή πηγή βιταμίνης C αλλά και σακχάρων

Φρέσκο βούτυρο

Είναι το φρέσκο βούτυρο από τα πιο αμφιλεγόμενα τρόφιμα όσον αφορά την κατανάλωση του. Περιέχει πολλά κορεσμένα λιπαρά γι΄αυτό και θεωρείται ιδιαίτερα επιβλαβές κυρίως για την υγεία της καρδιάς, ενώ ιδιαίτερα υψηλό είναι και το θερμιδικό του περιεχόμενο. Ωστόσο, το φρέσκο βούτυρο αποτελεί εξαιρετική πηγή CLA (συζευγμένο λινολεϊκό οξύ) το οποίο συνδέεται με πολλά οφέλη υγείας και βουτυρικού οξέος το οποίο συμβάλλει στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Επιπλέον, είναι καλή πηγή των λιποδιαλυτών βιταμινών Α και D

Αμύγδαλα

Είναι σημαντική πηγή ασβεστίου και μαγνησίου, ενώ περιέχουν ικανοποιητικές ποσότητες φωσφόρου και καλίου. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η περιεκτικότητα τους σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνη. Τα αμύγδαλα αποτελούν πολύ καλή πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων και, όπως οι περισσότεροι ξηροί καρποί, αποδίδουν πολλές θερμίδες

Διατροφική ανάλυση: Ποσες θερμίδες εχει ένα μελομακάρονο και ενας κουραμπιές;

Αν συγκρίνουμε ένα μελομακάρονο 30γρ με έναν κουραμπιέ 30γρ  θα δούμε πως οι διαφορές είναι, εν τέλει, μικρές.

Τα 30γρ μελομακάρονου αποδίδουν περίπου  165 θερμίδες, 6,5γρ λιπαρών εκ των οποίων τα 0.8γρ κορεσμένα και  1,5γρ πρωτεΐνης. Αντίστοιχα, 30γρ κουραμπιέ αποδίδουν περίπου 180 θερμίδες, 8γρ λιπαρών εκ των οποίων τα 3,8 κορεσμένα και 4γρ πρωτεΐνης.

Σύγκριση

- Με κριτήριο τη θερμιδική επιβάρυνση που θα έχουμε από την κατανάλωση τους, το μελομακάρονο είναι καλύτερο αφού αποδίδει λιγότερες θερμίδες από τον κουραμπιέ.

- Με κριτήριο τα λιπαρά που περιέχουν το μελομακάρονο είναι και πάλι καλύτερο αφού περιέχει σχετικά μικρότερη ποσότητα λιπαρών και έχει πολύ λιγότερα κορεσμένα λιπαρά. Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως πλέον οι περισσότεροι αντικαθιστούν το ελαιόλαδο στα μελομακάρονα με διάφορα σπορέλαια για πιο ελαφριά γεύση, γεγονός που μειώνει τη θρεπτική αξία του μελομακάρονου ως προς τα λιπαρά.

- Με κριτήριο την πρωτεΐνη ο κουραμπιές είναι σαφώς καλύτερος αφού το πρωτεϊνικό του περιεχόμενο λόγω του βούτυρου και των αμυγδάλων είναι μεγαλύτερο.

- Με κριτήριο το γλυκαιμικό φορτίο ο κουραμπιές έχει ελάχιστα καλύτερο αποτέλεσμα λόγω της ύπαρξης μεγάλων ποσοτήτων βούτυρου και αμυγδάλων (τα μελομακάρονα περιέχουν λάδι και καρύδια, συνήθως όμως η ποσότητα καρυδιών είναι αρκετά μικρή ανά μελομακάρονο). Τόσο τα μελομακάρονα όσο και οι κουραμπιέδες όμως έχουν αρνητικό αντίκτυπο στα επίπεδα σακχάρου αφού περιέχουν μεγάλες ποσότητες αλευριού και ζάχαρης. Τα μελομακάρονα περιέχουν κανέλλα και γαρύφαλλο τα οποία φέρεται να βοηθούν στα φυσιολογικά επίπεδα σακχάρου, εν τούτοις η ποσότητα τους είναι αρκετά μικρή για να κάνουν τη διαφορά.

Εν κατακλείδι

Μελομακάρονο και κουραμπιές, αγαπημένα γλυκά των Χριστουγέννων. Και τα δύο περιέχουν τόσο ωφέλιμα όσο και επιβλαβή συστατικά. Και τα δύο μπορούν να επιβαρύνουν την υγεία μας, όπως όλα τα γλυκά άλλωστε, αν καταναλωθούν σε μεγάλη ποσότητα ή και συχνότητα. Για να χαρούμε τις γιορτές έχοντας τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση στην υγεία μας μπορούμε να απολαύσουμε και τα δύο αλλά με μέτρο και σύνεση. Ένα μελομακάρονο ή ένας κουραμπιές ως σνακ κάποιο απόγευμα δε θα μας βλάψει. Για όσους αγαπούν την ποσότητα υπάρχουν και σε μέγεθος μπουκιάς, οπότε εύκολα μπορεί να καταναλώσει κανείς 2 ή και 3 κομμάτια, ανάλογα το μέγεθος. Και για όσους αποφεύγουν τη ζάχαρη και το μέλι, πλέον υπάρχει πληθώρα συνταγών οι οποίες τα αντικαθιστούν με άλλες γλυκαντικές ουσίες.

Καλές και γλυκές γιορτές!

Ελίνα Ασημακοπούλου

Διαιτολόγος, Διατροφολόγος, BSc