Ποιες είναι, όμως, οι ενδεδειγμένες δίαιτες για βέλτιστη υγεία; Ο κλινικός διαιτολόγος - βιολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος, προϊστάμενος στο Τμήμα Διατροφής του Λαϊκού Νοσοκομείου της Αθήνας, παρουσιάζει τι έχουν δείξει έως τώρα οι κλινικές μελέτες για μερικές από τις πιο υγιεινές.
Μεσογειακή διατροφή. Αντιστοιχεί σε ένα πρότυπο διατροφής με συνδυασμό τροφίμων της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου και βασικό συστατικό (και πηγή λίπους) το ελαιόλαδο.
Είναι η καλύτερη δίαιτα για την υγεία, αφού συμβάλλει στην πρόληψη και στην καλύτερη έκβαση ασθενειών όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο διαβήτης τύπου 2, στην επιβράδυνση του γήρατος και την προαγωγή της μακροβιότητας, στη μείωση των επιπέδων της αρτηριακής πίεσης, των τριγλυκεριδίων, της ολικής και της κακής (LDL) χοληστερόλης, καθώς και στη μείωση της συχνότητας εμφάνισης εγκεφαλικών επεισοδίων και νευρολογικών παθήσεων όπως οι νόσοι Πάρκινσον και Αλτσχάιμερ.
Μειώνει επίσης τη θνησιμότητα από κάθε παθολογικό αίτιο, ιδίως από καρδιαγγειακά και καρκίνους.
Φυτοφαγική διατροφή. Οι γαλακτο-φυτοφάγοι (αποκλείουν από τη διατροφή τους όλα τα είδη κρέατος, τα ψάρια και τα αβγά, αλλά κρατούν τα γαλακτοκομικά προϊόντα) και οι γαλακτο-ωο-φυτοφάγοι (αυτοί τρώνε και αβγά) μπορούν να ακολουθούν μια πολύ υγιεινή και ευεργετική διατροφή.
Η σωστά σχεδιασμένη φυτοφαγική δίαιτα περιέχει ποικίλα τρόφιμα φυτικής προελεύσεως, είναι πολύ πλούσια σε φυτικές ίνες, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και πολύ φτωχή σε ζωικά λιπαρά, τοξίνες και χοληστερόλη. Επιπλέον, καλύπτει τις ανάγκες του οργανισμού σε όλα τα θρεπτικά συστατικά, ακόμα και σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και βιταμίνη D.
Ετσι, μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων, της υπέρτασης, ορισμένων μορφών καρκίνου (λ.χ. του παχέος εντέρου), της οστεοπόρωσης, της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2.
Δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη. Ουσιαστικά είναι η διατροφή που συνιστάται για τη ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη και του σωματικού βάρους.
Είναι πλούσια σε φυτικές ίνες από δημητριακά ολικής, λαχανικά και φρούτα, πλούσια σε ωμέγα 3 λιπαρά από την κατανάλωση λιπαρών ψαριών δύο φορές την εβδομάδα και χαμηλή σε ζωικά λιπαρά, απλούς υδατάνθρακες (π.χ. λευκό ψωμί και αμυλούχα τρόφιμα) και σάκχαρα.
Η τήρησή της ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα, συμβάλλει στην πρόληψη άλλων μεταβολικών παθήσεων και ευνοεί την απώλεια βάρους και τη διατήρηση του νέου.
Δίαιτα DASH. Η δίαιτα αυτή ουσιαστικά είναι το διαιτολόγιο που συνιστάται για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και την πρόληψη των καρδιακών παθήσεων και της αυξημένης χοληστερόλης.
Εχει πολλά κοινά με τη μεσογειακή διατροφή, αλλά επειδή στοχεύει κυρίως στο πρόβλημα της υπέρτασης έχει μερικές ιδιαιτερότητες, όπως η αυξημένη κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε κάλιο (το κάλιο αντισταθμίζει την πρόσληψη νατρίου, δηλαδή του άλατος), η πλήρης αποφυγή των επεξεργασμένων δημητριακών (επιτρέπονται μόνο τα ολικής) και ο δραστικός περιορισμός ή αποφυγή της προσθήκης άλατος στο μαγείρεμα.
Κατά τα άλλα, είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά, ξηρούς καρπούς και ψάρια, ενώ περιέχει μικρές ποσότητες κόκκινου κρέατος (με χαμηλά λιπαρά) και προϊόντων με ζάχαρη.