Ο Βασικός Μεταβολισμός επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες:
1. την ηλικία: Με την αύξηση των χρόνων ηλικίας, μειώνεται ο μεταβολικός ρυθμός.
2. το ύψος: Όσο μεγαλύτερη είναι η επιφάνεια του ανθρώπινου σώματος, τόσο περισσότερες ενεργειακές ανάγκες έχει, άρα και πιο αυξημένο μεταβολισμό.
3. τη μυϊκή μάζα: Όσο περισσότερη μυϊκή μάζα υπάρχει σε έναν οργανισμό, τόσο περισσότερες καύσεις είναι σε θέσει να κάνει.
4. το φύλο: Οι γυναίκες έχουν περισσότερο λιπώδη ιστό.
5. τη φυσική δραστηριότητα: Όταν ο ανθρώπινος οργανισμός γυμνάζεται, διατηρεί σε καλά επίπεδα τη μυϊκή του μάζα, ή την αυξάνει, κάτι που έχει άμεσο αντίκτυπο στην αύξηση του βασικού μεταβολισμού.
6. τη συχνότητα των γευμάτων: Με την τροφή, ο μεταβολισμός ενεργοποιείται, γιατί έτσι καίγονται θερμίδες κατά τη διάρκεια της πέψης.
7. το ποσοστό Λίπους: Όσο πιο αυξημένο είναι το ποσοστό λίπους, τόσο πιο μειωμένος είναι και ο βασικός μεταβολισμός.
Μπορούμε άραγε να αυξήσουμε το μεταβολισμό μας; Η απάντηση είναι θετική!
Εφόσον υπάρχουν παράγοντες που τον επηρεάζουν, υπάρχουν και τρόποι για να τον αυξήσουμε… Ας δούμε λοιπόν πως μπορούμε να το επιτύχουμε:
Γυμναστείτε: Αυξήστε τη φυσική σας δραστηριότητα, κάνοντας αερόβια άσκηση (ποδήλατο, διάδρομο, αερόμπικ) 3 - 4 φορές την εβδομάδα. Έτσι, βοηθάτε τον οργανισμό σας να «κάψει» λίπος, αυξάνετε τη μυϊκή σας μάζα και κατ’ επέκταση, ενισχύετε τον μεταβολισμό σας.
Αυξήστε την καθημερινή σας δραστηριότητα… Πέρα από τη συστηματική γυμναστική, είναι καλό ο οργανισμός μας να βρίσκεται σε εγρήγορση. Ανεβείτε σκάλες αντί να πάρετε το ασανσέρ. Πηγαίνετε στη δουλειά με τα πόδια ή με τα μέσα μεταφοράς, αντί να χρησιμοποιείτε αυτοκίνητο.
Πιείτε νερό… Το σώμα μας αποτελείται από το λίπος και από το άλιπο σωματικό βάρος. Το άλιπο σωματικό βάρος είναι το νερό, η μυϊκή μάζα, τα οστά και τα όργανα του σώματος. Με την αύξηση του άλιπου σωματικού βάρους, ο βασικός μας μεταβολισμός αυξάνεται.
Καταναλώστε μικρά και συχνά γεύματα… Τρώγοντας πρωινό, μεσημεριανό, βραδινό και 2 ενδιάμεσα σνακ βοηθάτε τον οργανισμό σας να κάνει καύσεις, άρα ενεργοποιείτε το μεταβολισμό σας. Αντιθέτως, όταν ο οργανισμός «υποσιτίζεται», ενεργοποιούνται μηχανισμοί εξοικονόμησης θερμίδων με φυσικό επακόλουθο την μείωση του βασικού μεταβολισμού.
Μειώστε τις λιπαρές τροφές… Καταναλώνοντας λιπαρά τρόφιμα, αυξάνουμε τα ποσοστά του λίπους στο σώμα μας κι έτσι μειώνουμε τον μεταβολισμό.
Αποφύγετε τις υποθερμιδικές δίαιτες…Όποιος τρώει περισσότερο, καίει και περισσότερες θερμίδες… Προσοχή όμως! Οι θερμίδες πρέπει να είναι σωστά κατανεμημένες και να προέρχονται από ποιοτικές τροφές. Μην δίνετε στον οργανισμό σας λιγότερες θερμίδες από αυτές που έχει ανάγκη. Για να γίνονται σωστά οι καύσεις, χρειάζεται τροφή.
Αντιμετωπίστε το φαινόμενο γιο-γιο… Τι είναι αυτό; Είναι η σταδιακή επανάκτηση των κιλών που χάθηκαν μετά από μία δίαιτα. Ο περισσότερος κόσμος κάνοντας μία δίαιτα, χάνει τα κιλά που θέλει. Μόλις φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα, χαρούμενος σκέφτεται ότι τώρα μπορεί να φάει κανονικά και να σταματήσει τη γυμναστική… Λάθος. Ο οργανισμός πρέπει να μπει στο στάδιο της συντήρησης, και η γυμναστική να γίνει τρόπος ζωής ώστε να διατηρείται στα φυσιολογικά επίπεδα. Με την αυξομείωση του βάρους, ο βασικός μεταβολισμός παθαίνει ένα μικρό «σοκ» κι έτσι μειώνονται οι καύσεις.
Ελέγξτε τον θυρεοειδή σας… Είναι σκόπιμο να κάνουμε γενικές εξετάσεις και να ελέγχουμε τις θυρεοειδικές μας ορμόνες μία φορά το χρόνο. Ο υποθυρεοειδισμός ευθύνεται για μειωμένες καύσεις του μεταβολισμού, όταν δεν είναι σωστά ρυθμισμένος.
Υπάρχουν «μαγικές» τροφές που αυξάνουν το μεταβολισμό;
Κατά γενικό κανόνα, όλες οι τροφές βοηθάνε τον μεταβολισμό! Διότι όπως προείπαμε, ο οργανισμός χρειάζεται τροφή για να γίνουν σωστά οι καύσεις. Αλλά κάποιες βοηθούν λίγο περισσότερο:
Καφές: Η καφεΐνη που περιέχει, αυξάνει στιγμιαία την καύση των θερμίδων. Η κατανάλωσή του ωστόσο, θα πρέπει να γίνεται με μέτρο.
Πράσινο τσάι: Έχει ανάλογες ιδιότητες με τον καφέ, διότι περιέχει και αυτό καφεΐνη και κατεχίνες που διεγείρουν το μεταβολισμό.
Καυτερές πιπεριές: Με την κατανάλωσή τους υπάρχει προσωρινή αύξηση των καύσεων, διότι περιέχουν μία ουσία που αυξάνει την έκκριση αδρεναλίνης. Η κατανάλωσή τους θα πρέπει να γίνεται με προσοχή από άτομα που αντιμετωπίζουν στομαχικές διαταραχές.
Παγωμένο νερό: Η θερμοκρασία του οργανισμού πρέπει να είναι στους 36.6 βαθμούς. Με την πόση παγωμένου νερού, ο οργανισμός αυξάνει για λίγο τις καύσεις του, ώστε να επαναφέρει τη θερμοκρασία του σε φυσιολογικά επίπεδα.
Δεντρολίβανο: Λέγεται ότι συμβάλλει στην καλή κυκλοφορία του αίματος και στη σωστή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.
Ασπράδι αυγού & Γκρέιπ-φρουτ: Αυξάνουν τη μεταγευματική θερμογένεση, ο οργανισμός δηλαδή, αυξάνει τις καύσεις του για την πέψη αυτών των τροφών.
Συμπερασματικά, δεν τίθεται θέμα περί «θαυμάτων» ή «μαγικών» τροφών-χαπιών για να αυξήσετε το μεταβολισμό σας. Υιοθετήστε σωστές διατροφικές συνήθειες και εντάξτε τη γυμναστική στη ζωή σας…
Γράφει ο Θωμάς Κραμποκούκης
Διατροφολόγος – Διαιτολόγος, Από το Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής.
