Τετάρτη, Νοέμβριος 27, 2024
Follow Us
Τρίτη, 28 Ιανουαρίου 2014 15:04

Η εκκλησία του Χριστού στη Βέροια

Ο Καθηγητής Ε. Βαρλάμης, σε μια πολύ ενδιαφέουσα μελέτη εστιάζει σε ένα βυζαντινό ναό, την Εκκλησία του Χριστού της Βέροιας, όπως ονομάζεται σήμερα και στην οποία εξετάζει και παρουσιάζει τη φθορά και την απαξίωση μιας μονάδας της εσωτερικότητας, της συνειδητοποίησης και της ταύτισής μας απ’ την ανεύθυνη και επιπόλαιη μετατροπή της σε τουριστικό αξιοθέατο.

Ο μικρός ναός από χώρος θρησκευτικής λατρείας μετατράπηκε σ’ ένα ημιεπίσημο μουσειακό χώρο για την προβολή του εικονογραφικού έργου του ζωγράφου Καλλιέργη και κατέληξε αντικείμενο παρατήρησης και χώρος ξενάγησης. Το ίδιο φαινόμενο εντοπίζεται και σ’ όλη την Ελλάδα όπου συχνά ιστορικοί και λατρευτικοί χώροι απογυμνώνονται από την ουσιαστική λειτουργία τους, δηλ. να είναι δείκτες και κέντρα της ταύτισης και της ιστορικής μας συνέχειας και καταλήγουν να υπηρετούν μονάχα τη θεαματική και επιφανειακή παρουσίαση μιας τουριστικής Ελλάδας.

Αυτό οδηγεί τους κατοίκους σε μια σταδιακή αποξένωση από τη βιολογία του οικολογικού και ιστορικού συνόλου και σ’ αυτό το τοπικό παράδειγμα μπορούμε να εντοπίσουμε χαρακτηριστικά στοιχεία που απομονώνουν τους ανθρώπους από τις πηγαίες δυνάμεις του τόπου τους, τους αποδυναμώνουν και εκφυλίζουν την ταυτότητά τους, δηλαδή εδώ μπορούμε να αναγνωρίσουμε μηχανισμούς που έχουν ευθύνη για τη σημερινή κρίση.

Με τη σφαιρική μέθοδό του ο συγγραφέας, ερευνά και ανιχνεύει τα λεπτά σημεία που συνδέουν την Εκκλησία του Χριστού με τη ζωή της σύγχρονης πόλης και δημιουργεί ένα άνοιγμα για τη δημοκρατικοποίηση των πληροφοριών που διευκολύνει και επιτρέπει τη συνειδητοποίηση αλλά και την εξεύρεση και προβολή λύσεων στον πολιτειακό χώρο. Λύσεις που αναφέρονται στην αξία του ιστορικού αυτού μνημείου και τις σχέσεις του με το μέλλον της πόλης και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Κι αυτό αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία γιατί οι ναοί είναι οι μοναδικοί χώροι στην πόλη που διατηρούν και ασφαλίζουν το περιβάλλον της συνάντησης του ανθρώπου με τη συμπαντική ουσία, δηλ το Θεό.

Ο Καθηγ. Βαρλάμης αφού εντοπίσει και μελετήσει το φαινόμενο, καταλήγει σε μία πρόταση-λύση για τη διόρθωση και την επαναφορά της ατμόσφαιρας της εσωτερικότητας στο αρχιτεκτονικό σύνολο της Εκκλησίας του Χριστού, σαν θετική δημιουργική αντίδραση στη βίαιη και μονότονη αισθητική που επικρατεί στην πόλη. Μια πρόταση που ενεργοποιεί και τη διαδικασία για μια πολιτειακή συμμετοχή, που θα εμπλουτίζει τη δημοκρατικότητα και θα ενδυναμώνει την ταύτιση, ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων.

Η έκδοση, με 140 σελίδες, έγινε από το Πειραματικο Εργαστήρι Βεργίνας, περιλαμβάνει πολλά στοιχεία και σχέδια από την λαϊκή αρχιτεκτονική της Βέροιας και διατίθεται στη Βέροια από τα «Τεχν’άσματα», Μητροπόλεως 23. Στο τέλος του βιβλίου υπάρχει και η πρώτη συνέντευξη του Βαρλάμη με την πρότασή του για την δημιουργία ενός μνημείου για τον Απόστολο Παύλο, μια Κρύπτη κάτω από το Βήμα του Αποστόλου Παύλου, ένα έργο που υποστηρίζεται και από την διάθεση του βιβλίου.