ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ Η ΝΑΟΥΣΑ ΚΑΙ Η ΜΕΛΙΚΗ – Η ΑΠΟΚΡΙΑ ΣΤΗ ΒΕΡΟΙΑ «ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ» - Η ΑΡΧΗ ΜΕ ΤΟ ΤΣΙΚΝΙΣΜΑ ΤΗΣ ΠΕΜΠΤΗΣ

Από την Πέμπτη ξεκινούν οι αποκριάτικες μέρες οι οποίες, καιρού επιτρέποντος, οι πολίτες βγαίνουν από τα σπίτια τους για να γιορτάσουν με τσιμπούσια, κέφι και χορούς, σε μια άκρως διασκεδαστική ατμόσφαιρα και ενίοτε χιουμοριστική.

Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από την Καθαρά Δευτέρα οπότε και αρχίζει η Μεγάλη Σαρακοστή. Ταυτίζονται με την περίοδο του Τριωδίου, μια κινητή περίοδο στην Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι την Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινής.

Η πρώτη εβδομάδα των Αποκριών που τελειώνει την Κυριακή του Ασώτου, λέγεται και Προφωνή, επειδή παλιά προφωνούσαν, δηλαδή διαλαλούσαν ότι άρχιζαν οι Απόκριες.

Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται Κρεατινή ή της Κρεοφάγου, επειδή έτρωγαν κρέας και δεν νήστευαν ούτε την Τετάρτη ή την Παρασκευή. Η εβδομάδα αυτή γιορτάζεται με γλέντια και φαγοπότια χωρίς κανένα θρησκευτικό περιορισμό. Η Κυριακή της εβδομάδας αυτής, η Κυριακή της Απόκρεω -και συνεκδοχικά ολόκληρη η περίοδος από την είσοδο του Τριωδίου μέχρι την Καθαρά Δευτέρα- ονομάστηκε έτσι, επειδή συνηθίζεται να μην τρώνε κρέας οι Χριστιανοί, δηλαδή «να απέχουν από το κρέας».

Η τρίτη εβδομάδα λέγεται Τυρινή ή της Τυροφάγου, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα σαν ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ κρεοφαγίας και νηστείας, για να προετοιμαστούν σιγά – σιγά για τη νηστεία της Σαρακοστής.

Απόκριες στην Ημαθία

Τις ημέρες αυτές γίνεται το έθιμο του γλεντιού, της ψυχαγωγίας και του «μασκαρέματος», της μεταμφίεσης, που έχει παραμείνει και από τις αρχαιότερες «Διονυσιακές εορτές» των Ελλήνων, όπου οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν, χόρευαν, τραγουδούσαν πίνοντας κρασί και το κέφι έφτανε στο κατακόρυφο προς τιμή του Διόνυσου.

Παλιότερα το καρναβάλι γινόταν παντού στην Ελλάδα με μασκαράτες ομαδικές, χορούς, γλέντια, σάτιρα και διάφορα ιδιαίτερα έθιμα σε κάθε μέρος.

Στην Ημαθία επίκεντρο των αποκριάτικων εκδηλώσεων είναι της Νάουσας που είναι και το πιο ξακουστό με τους «Γενίτσαρους και τις Μπούλες» και της Μελίκης για την αναβίωση παραδοσιακών εθίμων και την παρέλαση αρμάτων.

Ανάλογες εκδηλώσεις διοργανώθηκαν και κατά το παρελθόν και σε άλλα σημεία της Ημαθίας, όπως στη Βέροια, την Αλεξάνδρεια και το Μακροχώρι, αλλά δεν «στέριωσαν», γιατί όπως λένε και οι καρναβαλάδες, «πρέπει να το έχεις μέσα σου» για να διαδοθεί από γενιά σε γενιά.

Έτσι από την Πέμπτη, την Τσικνοπέμπτη δηλαδή, σε αμέτρητα σημεία του Νομού μας, θα αντικρίσετε παρέες να διασκεδάζουν είτε με υπαίθριες ψησταριές σε πεζοδρόμια και ακάλυπτους χώρους, είτε τα βράδια σε διάφορα καταστήματα εστίασης τα οποία προσφέρουν και ζωντανή μουσική. Είναι μια μέρα ευθυμίας για όλους!!!!

Η βεροιώτικη αποκριά μεταπολεμικά

Τα παλαιά χρόνια στη Βέροια γινόταν αξιόλογες, αυθόρμητες κυρίως, αποκριάτικες εκδηλώσεις, οι οποίες σταμάτησαν, σύμφωνα με αφηγήσεις και καταγραφές, εξαιτίας μια δολοφονίας από μασκαρεμένους δράστες.

Σας παραθέτουμε απόσπασμα από την έκδοση του 2014 της Εταιρείας Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ν. Ημαθίας, «Όψεις και Πτυχές της Βεροιώτικης Αποκριάς από τα οθωμανικά χρόνια ως τα τέλη του 20ου αιώνα», εμπλουτισμένο με νεώτερα στοιχεία, σ΄ ένα ταξίδι στο μακρινό παρελθόν.

«Στα μεταπολεμικά χρόνια η Βέροια συνέχιζε να γιορτάζει την αποκριά. Πλέον, το επίκεντρο μεταφέρθηκε στα καφενεία και στα κέντρα της πόλης, όπου κομπανίες πλανόδιων μουσικών έστηναν γλέντια, στα οποία συμμετείχαν οι θαμώνες τους. Μεταξύ αυτών αναφέρονται ο «Πράσινος Κήπος», στην οδό Ανοίξεως, το «Σκρετ», στην οδό 16ης Οκτωβρίου, το «Διεθνές», στη συμβολή των οδών Μητροπόλεως και Μάρκου Μπότσαρη, τα «Ηλύσια» στην οδό Κεντρικής κ.α.

Από το έτος 1945 δύο αδέλφια ξεκίνησαν να δίνουν άλλο χρώμα στη βεροιώτικη αποκριά. Πρόκειται για τους αδελφούς Δροσινούς, οι οποίοι γύριζαν στην πόλη με τη συνοδεία ζουρνάδων και νταουλιών και προσέφεραν στο κοινό, θέαμα και διασκέδαση. Το έθιμο ξεκίνησε όταν ο ένας εκ των δύο αδελφών, ο Λευτέρης, επισκέφθηκε το σπίτι του αδελφού του Δημήτρη με τη συνοδεία παραδοσιακών οργάνων και από εκεί ξεκίνησε ένα παραδοσιακό πανηγύρι. Από τότε, το έθιμο εξελίχθηκε και διατηρήθηκε μέχρι το έτος 1993.

Σύμφωνα με τις διάφορες μαρτυρίες το πανηγύρι ξεκινούσε με την επίσκεψη των Δροσινών στο πατρικό τους σπίτι για να πάρουν την ευχή του γερό-Μιχάλη και της μπάμπως της Λένγκως. Στη συνέχεια ακολουθούσαν επισκέψεις σε σπίτια γνωστών και φίλων σε καθένα από τα οποία στήνονταν γλέντια και οι παρόντες είχαν την ευκαιρία να πιούν κρασί και να διασκεδάσουν με χορό και τραγούδι. Μεταξύ των διαφόρων σπιτιών, οι Δροσινοί επισκέπτονταν το σπίτι του πρώην δήμαρχου Αναστάσιου Καρατζόγλου, της κυρά-Κατίνας Σερεμέτα, της δασκάλας, σε ένδειξη τιμής, αλλά και του γνωστού λαογράφου Στέλιου Σβαρνόπουλου. Το δρομολόγιο της αποκριάτικης παρέας ήταν απρόβλεπτο, περιδιάβαινε όλους τους δρόμους της πόλης και σε διάφορα σημεία στεκόταν και στήνονταν ο χορός. Μπροστά οι Δροσινοί και από πίσω το τακίμι, όπως αποκαλούνταν η ορχήστρα με τα παραδοσιακά όργανα, συνήθως ζουρνάδες και νταούλια, χωρίς να λείπουν και οι παραλλαγές. Μεταξύ των τραγουδιών που ακούγονταν ήταν οι «τρεις τζαντιρμάδες», αλλά και τα παραδοσιακά τραγούδια που εξέφραζαν την αιώνια επιθυμία του έθνους για τον επαναπατρισμό των πάλαι ποτέ χαμένων εδαφών, όπως π.χ. «τα ευζωνάκια» κ.α. Τέλος, όσον αφορά το χορό, οι Δροσινοί παρουσιάζονται ως δεξιοτέχνες του. Η δεξιοτεχνία αυτή οφείλεται στις φιγούρες του Λευτέρη, ο οποίος έσερνε το χορό και στα κρατήματα του Μήτσου, ο οποίος τον ακολουθούσε. Μεταξύ των διαφόρων χορών που παρουσίαζαν ήταν ο νιζάμικος, οι συρτοί, ο μουσταμπέικος κ.α. Η αποκριάτικη παρέα κατέληγε στα καφενεία της πόλης, όπου συνεχιζόταν το γλέντι. Εκτός όμως από το παραδοσιακό γλέντι, το οποίο στηνόταν στα καφενεία της πόλης, στα σπίτια οι Βεροιώτες συνέχιζαν να γιορτάζουν οικογενειακά την αποκριά.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, η βεροιώτικη αποκριά άρχισε να παρουσιάζει σημάδια αστικοποίησης. Το έτος 1958, όπως μαρτυρείται στον Τύπο της εποχής, οι απόκριες γιορτάστηκαν, εκτός των άλλων, με παρέλαση αρμάτων επάνω στα οποία επέβαιναν μεταμφιεσμένοι.

Η αρχή της δεκαετίας του 1960 επεφύλασσε μια αρνητική εξέλιξη στις γιορτές του καρναβαλιού στη Βέροια. Ένα στυγερό έγκλημα κατά της εβραϊκής οικογένειας Αζαριά συσχετίστηκε με αυτές και το γεγονός αυτό αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα της ανάπτυξης των σχετικών γιορτών στην πόλη. Το γεγονός χαράχτηκε στη μνήμη των κατοίκων της πόλης, πολλοί από τους οποίους το θυμούνται και το αναφέρουν μέχρι τις μέρες μας.

Παρακάτω παρουσιάζεται η είδηση του εγκλήματος όπως την κατέγραψε η τοπική εφημερίδα «Θαρραλέος» στις 20-02-1961:

Αποτρόπαιον έγκλημα συνετάρραξεν σήμερον την πρωίαν την πόλιν μας. Το φιλησυχώτατον ζεύγος της πόλεώς μας του Ιακώβ Αζαριά κατεσφάγη χθες την εσπέραν εντός της παρά την Δημ. Αγοράν κειμένης οικίας του. Οι δολοφόνοι αφού εξετέλεσαν το αδεχθές έργον των και διέρρηξαν το χρηματοκιβώτιον, περιέλουσαν τα δύο πτώματα με πετρέλαιον και έθεσαν πυρ με σκοπόν να το συγκαλύψουν.

Η Αστυνομία ενεργεί διά την αποκάλυψιν των ληστών».

Παράλληλα στη Βέροια αναβίωναν και κάποια έθιμα, όπως το «γαϊτανάκι», της «χάσκας» και των «καπεταναραίων» από βεροιωτάδες και βλαχόφωνους κατοίκους της πόλης, ενώ το φαγητό των ημερών ήταν το ψητό αρνάκι, οι σαρμάδες, τα λουκάνικα και για γλυκό το κανταϊφ.

Η αποκριά στη Βέροια σήμερα

Με την πρόοδο των ετών, τα αδέλφια Δροσινού συνέχισαν το έθιμο τους όσο ήταν εν ζωή, αλλά και σε καλή φυσική κατάσταση και οι δύο. Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του ΄90. Οι όποιες άλλες αποκριάτικες και καρναβαλικές εκδηλώσεις σταμάτησαν έως ότου αυτήν την περίοδο η ΔΕΤΟΠΟΚΑ του Δήμου Βέροιας ανέλαβε την διοργάνωση καρναβαλικών εκδηλώσεων με παρέλαση αρμάτων και κάποιων πεζοπόρων τμημάτων. Κάτι που οι πολίτες τις δέχθηκαν με ικανοποίηση, αλλά δυστυχώς δεν διήρκησαν για πολύ και διακόπηκαν την επόμενη χρονιά.

Έτσι οι κάτοικοι της Βέροιας περιορίστηκαν στα «κούλουμα» και το πέταγμα του χαρταετού, κυρίως στο φράγμα του Αλιάκμονα. Μπροστά σ΄ αυτό το κενό, το Σωματείο Ιδιοκτητών Καφετεριών και Κέντρων Ψυχαγωγίας Βέροιας, ανέλαβε και διοργανώνει για 13^η χρονιά το «Φεστιβάλ Καρναβαλιού» που γίνεται στον πεζόδρομο της οδού Έλλης. Την Τσικνοπέμπτη θα υπάρχει μουσικό σχήμα με χάλκινα και μπάρμπεκιου με ψητά, την Παρασκευή 24/02 Μασκέ Πάρτι και διαγωνισμός καλύτερου ατομικού και ομαδικού μασκέ και την Κυριακή της Αποκριάς 26/02 μουσικό σχήμα με χάλκινα, μπάρμπεκιου με ψητά και γιορτή μπύρας.

Επίσης από συλλόγους της πόλης γίνονται διάφορες αποκριάτικες εκδηλώσεις, όπως ο αποκριάτικος χορός του Συλλόγου Μικρασιατών και του Συλλόγου Δασκιωτών Βέροιας «Το Παλαιόκαστρο» με τσίκνισμα και παιδικό πάρτι.

Επίκεντρο Νάουσα και Μελίκη

Το μεγαλύτερο κέντρο τέτοιου αποκριάτικου ξεφαντώματος στην Ημαθία αποτελεί η Νάουσα με το περιώνυμο ναουσαίικο καρναβάλι και επίκεντρο το δρώμενο «Γενίτσαροι και Μπούλες».

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, Δήμος Νάουσας διοργανώνει πλήθος εκδηλώσεων δίνοντας έμφαση στην μουσική παράδοση, στην ιδιαίτερα ρυθμική και ξεσηκωτική βαλκανική μουσική, φιλοξενώντας την Τσικνοπέμπτη 16 Φεβρουαρίου την διεθνούς φήμης και ιστορική μπάντα χάλκινων πνευστών από τη Σερβία «The Fejat and Nebojša Sejdić Orchestra». Οι μουσικές εκδηλώσεις συνεχίζονται την Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου με το πολυμελές σχήμα «Αγία Φανφάρα», την Κυριακή 26 Φεβρουαρίου με την Μπάντα της Φλώρινας των αδελφών Βαλκάνη και ολοκληρώνονται την Πέμπτη 2 Μαρτίου με την ιδιαίτερα επιτυχημένη μουσικοθεατρική παράσταση «Κοινή ησυχία» του Βασίλη Παπακωνσταντίνου και Οδυσσέα Ιωάννου στο Δημοτικό Θέατρο Νάουσας.

Χιλιάδες επισκέπτες προσελκύει και το παραδοσιακό καρναβάλι της Μελίκης, στο οποίο αναβιώνουν σπάνια έθιμα, όπως την Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου το θρακιώτικο «Ο Καλόγηρος», την Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου με το δημόσιο γλέντι «Μεσοχώρι», την Κυριακή 25 Φεβρουαρίου με την αναβίωση του παραδοσιακού γάμου και την Καθαρά Δευτέρα 26 Φεβρουαρίου με την παρέλαση αρμάτων, ομάδων καρναβαλιστών και παραδοσιακών συγκροτημάτων.

Οι εορταστικές αποκριάτικες και λαϊκές εκδηλώσεις ολοκληρώνονται σε ολόκληρη την Ημαθία την Καθαρά Δευτέρα με τα «κούλουμα» και την ζεστή φασολάδα και με το πέταγμα χαρταετού σε πολλά εξαιρετικά τοπία που διαθέτει ο τόπος μας, μακριά από τα εναέρια δίκτυα ηλεκτρισμού και τους κινδύνους που αυτά εγκυμονούν.

Κώστας Τσιμόπουλος / Εφημερίδα "Βέροια"

Από την Δημοτική Παράταξη Νάουσας "Κοινός Τόπος" ανακοινώθηκαν τα εξής: 

Η παράταξη μας, απέστειλε πριν την έναρξη του Δημοτικού Συμβουλίου της 14ης Φεβρουαρίου 2023,επιστολή προς την γραμματεία του Δημοτικού Συμβουλίου. Με αυτήν, εξηγούσαμε προς το σώμα τον λόγο της αποχής μας από το χθεσινό ΔΣ, ο οποίος συνίσταται στην επιμονή του Δημάρχου για τη διενέργεια των  συνεδριάσεων  του Δημοτικού Συμβουλίου Νάουσας με τηλεδιάσκεψη μέσω διαδικτύου.

Ζητούσαμε ταυτόχρονα την άμεση επαναφορά των συνεδριάσεων, στον φυσικό τους χώρο, όπως η ίδια η δημοτική αρχή δια του προέδρου του ΔΣ υποσχέθηκε στην προηγούμενη συνεδρίαση. Δυστυχώς ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, κατά παράβαση κάθε έννοιας δεοντολογίας, δεν ανάγνωσε την επιστολή προ της τακτικής συνεδρίασης και σε χρόνο όπου αυτή καταγράφονταν.

Στη χθεσινή συνεδρίαση εισήχθη με απίστευτη προχειρότητα έχοντας ως σκοπό  τον εντυπωσιασμό της κοινής γνώμης, προ ημερήσιας διάταξης και άνευ εισηγήσεως, το σημαντικό θέμα της πιθανότητας επαναλειτουργίας της σχολής αστυφυλάκων στις εγκαταστάσεις της πρώην μαθητικής εστίας.

Ποιος νουνεχής άνθρωπος  θα φαντάζονταν  ότι ένα τόσο σοβαρό θέμα με συνακόλουθη ανάκληση παλαιότερων αποφάσεων Δ.Σ θα εισερχόταν ως θέμα έκτακτο και προ ημερησίας διάταξης χωρίς να έχουμε ενημερωθεί ποτέ δια εισηγήσεως.

Πρόκειται για ένα μείζον θέμα για το οποίο η στοιχειώδης σοβαρότητα και αίσθηση ευθύνης θα επέβαλλαν μια έκτακτη ειδική συνεδρίαση αφού μας αποσταλούν οι σχετικές εισηγήσεις και κληθούν οι αρμόδιοι εμπλεκόμενοι φορείς προς ενημέρωση ώστε να φωτιστεί κάθε πτυχή για τη λήψη  απόφασης.

Σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε να υπάρχει εκπρόσωπος της Αστυνομικής Ακαδημίας για να μας αναλύσει κρίσιμα ζητήματα σχετικά με το πλάνο επαναλειτουργίας – ιδίως για τη διασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας της σχολής μιας και αυτή εξαρτάται σε απόλυτο βαθμό από τη δυνατότητα προσλήψεων στην ΕΛΑΣ – καθώς και η προϊσταμένη της ΕΦΑ Ημαθίας, κ. Αγγελική Κοτταρίδη για να μας παρουσιάσει το πλάνο της Αρχαιολογίας για την αξιοποίηση του χώρου που έχει παραχωρηθεί στην ΕΦΑ Ημαθίας για τη δημιουργία Κέντρου Συντήρησης και Έκθεσης Αρχαιοτήτων.

Επισημαίνουμε ότι είμαστε απερίφραστα υπέρ της επαναλειτουργίας της σχολής αστυφυλάκων στην εν λόγω εγκατάσταση, η οποία διαθέτει επαρκές και αναξιοποίητο κτιριακό απόθεμα με την παράλληλη λειτουργία του χώρου που έχει παραχωρηθεί στην εφορία αρχαιοτήτων. Ο σκοπός είναι η επίτευξη της μέγιστης ωφέλειας για τον Δήμο μας από τη λειτουργία του χώρου.

Κατά την άποψή μας, δεν είναι απαραίτητη η ανάκληση της παραχώρησης προς το Υπουργείο Πολιτισμού δεδομένου ότι υπάρχει δυνατότητα συστέγασης, σε χώρο όπου επ' ωφέλεια και των δυο δραστηριοτήτων μπορεί  να υπάρξει με την κατάλληλη συνεργασία παράλληλη λειτουργία. Ο χώρος είναι επαρκής. Απαιτείται η ορθολογική του αξιοποίηση. Θεωρούμε αδιανόητο χωρίς καμία προεργασία και συνεργασία με την ΕΦΑ Ημαθίας να αποφασίζει η Διοίκηση του Δήμου να εκδιώξει την Αρχαιολογία από τον τόπο μας τη στιγμή που αυτή θα έπρεπε να είναι ο βασικός αναπτυξιακός πυλώνας για τη σωτηρία του τόπου μας.

Διαφωνούμε λοιπόν  κάθετα, όχι με την δυνατότητα επαναλειτουργίας της σχολής αστυφυλάκων, αλλά με την ελαφρότητα που προσεγγίζει όλα τα αντίστοιχα ζητήματα η δημοτική αρχή.

Λυπούμαστε πολύ που η τελευταία επιδίδεται σε τόσο προβλεπόμενα και παρωχημένα μικροπολιτικά κόλπα εμφάνισης «σωτήριων» σχεδίων λίγο πριν τις εκλογές -όταν πέρασαν 3μιση χρόνια που οδήγησαν σε μαρασμό και πλήρη νέκρωση της αγοράς- υποταγμένα στην λογική ψήφισης θεμάτων προ ημερησίας διάταξης ως κατ’ επειγόντα και χωρίς ενημέρωση μας. Σε κάθε περίπτωση οι "επικοινωνιακές" ενέσεις  σωτηρίας του δημάρχου, ουδεμία σχέση έχουν με την   ανάπτυξη του Δήμου μας.

Για τους παραπάνω λόγους, καλούμε τη «Διοίκηση» του Δήμου έστω και τώρα να συγκαλέσει άμεσα  συνεδρίαση του ΔΣ, με τη φυσική παρουσία όλων των εμπλεκόμενων φορέων με θέμα  την  λειτουργία της Σχολής Αστυφυλάκων, με ταυτόχρονη  διασφάλιση της παραμονής της ΕΦΑ Ημαθίας στους χώρους της πρώην Μαθητικής Εστίας.

Η Νομαρχιακή Επιτροπή ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής Ημαθίας έχει την τιμή να σας προσκαλεί στην εκδήλωση κοπής της πρωτοχρονιάτικης πίτας που διοργανώνει το Σάββατο 18 Φεβρουαρίου, στις 19:30 στον Πολυχώρο ΕΛΙΑ (Masna).

Στην εκδήλωση θα παρευρεθούν και θα μιλήσουν ο Βουλευτής, Απόστολος Πάνας και ο Διευθυντής Κοινοβουλευτικής Ομάδας και μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Θανάσης Γκλαβίνας.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα συζητηθούν οι τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις και θα γίνει η επίσημη παρουσίαση των υποψηφίων βουλευτών του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής στο Νομό Ημαθίας.

Τοποθέτηση για την εξειδίκευση των νέων παρεμβάσεων στήριξης της κοινωνίας έκανε ο Υφυπουργός Οικονομικών και Βουλευτής Ημαθίας Απόστολος Βεσυρόπουλος. Συγκεκριμένα ανέφερε:

Η Κυβέρνησή μας από τις πρώτες μέρες της θητείας της, προχώρησε σε σειρά παρεμβάσεων για τη στήριξη της κοινωνίας και της οικονομίας.

Σε συνέχεια των μέτρων που παρουσιάστηκαν από τους κυρίους Υπουργούς, θα προχωρήσω σε περαιτέρω ανάλυση των θεμάτων που άπτονται της φορολογικής πολιτικής.

Ειδικότερα, από τον Ιούλιο του 2019, προχωρήσαμε σε σειρά παρεμβάσεων για τη βελτίωση και διεύρυνση του νομοθετικού πλαισίου ρύθμισης των οφειλών.

Δεν σταματάμε όμως στις παρεμβάσεις που έχουμε ήδη κάνει έως τώρα.

Με στόχο την εύρυθμη εξυπηρέτηση των φορολογικών οφειλών αλλά και την επιβράβευση των συνεπών φορολογούμενων, προχωράμε σε 2 νέες πρωτοβουλίες:

Καταρχήν, παρέχεται η δυνατότητα αναβίωσης των ρυθμίσεων των 120 και 72 δόσεων που απωλέσθησαν ή κατέστησαν μη εξυπηρετούμενες έως την 01/02/2023.

Η αναβίωση των ρυθμίσεων αυτών πραγματοποιείται μέχρι την 31^η Ιουλίου του 2023 με την καταβολή 2 δόσεων και με την αναβίωση όλων των ευεργετημάτων των ρυθμίσεων, όπως π.χ. η αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών της ρύθμισης των 120 δόσεων.

Περαιτέρω για τους ίδιους οφειλέτες που θα αναβιώσουν ρυθμίσεις 120 ή 72 δόσεων και παράλληλα έχουν αρρύθμιστες οφειλές πέραν αυτών που έχουν εντάξει στις προαναφερόμενες ευεργετικές ρυθμίσεις, δηλαδή των 120 ή 72 δόσεων, υποχρεούνται εντός μηνός από την επικύρωση της αναβίωσης να εντάξουν αυτές τις αρρύθμιστες οφειλές στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων, δίνοντας τους μία περαιτέρω ευκαιρία, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη τυχόν προηγούμενη ένταξή τους στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων, κατά περίπτωση, και απώλεια αυτής.

Για να γίνουν πιο κατανοητά όλα όσα μόλις ανέλυσα, παραθέτω τα εξής παραδείγματα:

1^ο παράδειγμα

Έχω ρύθμιση 120 δόσεων την οποία σταμάτησα να πληρώνω το Φεβρουάριο του 2022.

Τον Απρίλιο του 2023 κάνω αίτηση για αναβίωση και καταβάλω 2 δόσεις, επικυρώνοντας έτσι την αναβίωση της ρύθμισης, μαζί με τα ευεργετήματα αυτής, όπως η αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών.

2^ο παράδειγμα

Αναβιώνω ρύθμιση 120 δόσεων και παράλληλα έχω κι άλλες αρρύθμιστες ληξιπρόθεσμες οφειλές πέραν αυτών που ενέταξα στη ρύθμιση των 120 δόσεων.

Είμαι υποχρεωμένος να τις εντάξω στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων μέσα σε προθεσμία ενός μηνός από την ημερομηνία επικύρωσης της αναβίωσης της ρύθμισης των 120 δόσεων.

Η δεύτερη πρωτοβουλία μας αφορά τους φορολογούμενους που ήταν συνεπείς μέχρι την έναρξη της ενεργειακής κρίσης.

Για αυτόν τον συνεπή, λοιπόν, φορολογούμενο, εισάγουμε νέα ρύθμιση 36 ή 72 δόσεων για όσους την 1^η Νοεμβρίου του 2021, δεν είχαν ληξιπρόθεσμες ή αρρύθμιστες οφειλές, ενώ ταυτόχρονα κατέβαλαν όλες τις δόσεις των ρυθμίσεων των 120 ή 72 δόσεων, εφόσον είχαν τέτοιες ρυθμίσεις.

Συνεπώς, στο πεδίο της νέας ρύθμισης των 36 ή 72 δόσεων υπάγονται οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1^η Νοεμβρίου του 2021.

Το ελάχιστο ποσό της μηνιαίας δόσης θα ανέρχεται σε 30 ευρώ και με την ένταξη των οφειλών στην εν λόγω νέα ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων, θα ισχύσουν ευεργετήματα που είχε και η ρύθμιση των 120 δόσεων όπως η αποδέσμευση των τραπεζικών λογαριασμών.

Επιπλέον για τους οφειλέτες που δημιούργησαν ληξιπρόθεσμες οφειλές στο χρονικό διάστημα από την 1^η Νοεμβρίου του 2021 έως και την 1^η Φεβρουαρίου του 2023 και τις έχουν ήδη εντάξει στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων, έχουν τη δυνατότητα να τις υπαγάγουν και αυτές στην νέα ρύθμιση των 72 δόσεων.

Και τέλος, αν την 1^η Νοεμβρίου του 2021, υφίστανται ρυθμισμένες οφειλές στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων την οποία μεταγενέστερα απώλεσα και ταυτόχρονα μου βεβαιώθηκαν νέες οφειλές, μετά την 1^η Νοεμβρίου του 2021, τότε οι νέες αυτές οφειλές, δύνανται να ενταχθούν στην νέα ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων και ταυτόχρονα, εντός μηνός από την υπαγωγή των νέων οφειλών στην ρύθμιση των 36 ή 72 δόσεων, τις οφειλές της απολεσθείσας πάγιας υποχρεούμαι να τις εντάξω εκ νέου στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων.

Θα παραθέσω κι εδώ σχετικά παραδείγματα:

1^ο παράδειγμα

Απέκτησα ληξιπρόθεσμες οφειλές στο διάστημα από το Νοέμβριο του 2021 μέχρι το Φεβρουάριο του 2023.

Τις εντάσσω στη ρύθμιση των 72 δόσεων γιατί την 1η Νοεμβρίου 2021 δεν είχα ληξιπρόθεσμες ή αρρύθμιστες οφειλές.

2^ο παράδειγμα

Δημιούργησα ληξιπρόθεσμες οφειλές από το Νοέμβριο του 2021 και μετά, τις οποίες ενέταξα στην πάγια ρύθμιση των 24 ή 48 δόσεων.

Αυτές τις οφειλές μπορώ πλέον να τις εντάξω στη ρύθμιση των 72 δόσεων.

3^ο παράδειγμα

Την 1^η Νοεμβρίου του 2021 έχω οφειλές ρυθμισμένες με την πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, την οποία απώλεσα τον Μάρτιο του 2022.

Βεβαιώθηκαν νέα χρέη τον Απρίλιο του 2022, τα οποία μπορώ πλέον να εντάξω στη νέα ρύθμιση των 72 δόσεων.

Ταυτόχρονα υποχρεούμαι να εντάξω τις οφειλές της απολεσθείσας πάγιας ρύθμισης των 24 δόσεων σε νέα πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων, εντός μηνός από την ένταξή μου στη νέα ρύθμιση των 72 δόσεων.

Με αυτές τις δύο πρωτοβουλίες, κάνουμε ένα ακόμη βήμα για την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους, αλλά και με τρόπο δίκαιο για τους φορολογούμενους που ήταν συνεπείς μέχρι την έναρξη της ενεργειακής κρίσης.

Κυρίες και Κύριοι,

Στα πλαίσια των πολλαπλών μειώσεων των φορολογικών επιβαρύνσεων τις οποίες θεσμοθετούμε από την αρχή της διακυβέρνησης της χώρας, προχωράμε επιπλέον στα εξής:

Επεκτείνουμε μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2023 τη μείωση του ΦΠΑ που έχει θεσμοθετηθεί έως τον Ιούνιο του 2023, σε μια σειρά από υπηρεσίες και αγαθά.

Ειδικότερα, παρατείνεται η ισχύς του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 13%:

§  στις μεταφορές προσώπων,

§  στον καφέ,

§  στην εστίαση,

§  στα μη αλκοολούχα ποτά,

§  στο τουριστικό πακέτο,

§  στην εισαγωγή και παράδοση αντικειμένων τέχνης,

§  στα εισιτήρια των ζωολογικών κήπων και

§  στα γυμναστήρια, στα κολυμβητήρια και στις σχολές χορού που δεν απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ.

Παράλληλα, παρατείνεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2023 η ισχύς του υπερμειωμένου συντελεστή ΦΠΑ 6%:

§  σε σειρά αγαθών που αφορούν τη δημόσια υγεία (δηλαδή, σε μάσκες προστασίας και γάντια, αντισηπτικά, διαλύματα για την απολύμανση χώρων και λοιπά), καθώς και σε ορισμένα ιατρικά υλικά αναγκαία για τη διενέργεια αιμοκάθαρσης, όπως φίλτρα και γραμμές αιμοκάθαρσης και αιμοδιήθησης,

§  στους απινιδωτές, ιατρικές συσκευές για την αντιμετώπιση της αιφνίδιας καρδιακής ανακοπής, και

§  στα εισιτήρια των κινηματογράφων, τα οποία θυμίζω ότι εντάχθηκαν στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ 6% από την 1^η Ιανουαρίου του 2023.

Και τέλος, για τη στήριξη της γεωργικής παραγωγής της χώρας, καθιερώνουμε και για το 2023, όπως ίσχυσε και για το 2022, μηδενικό συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο εσωτερικής καύσης που χρησιμοποιείται στη γεωργία, δηλαδή στο αγροτικό πετρέλαιο.

Υπενθυμίζω ότι το 2022, η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη επανέφερε μετά από έξι χρόνια την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης του αγροτικού πετρελαίου, την οποία είχε καταργήσει η προηγούμενη Κυβέρνηση.

Η επιστροφή αυτή θα χορηγηθεί σε όλους τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και το ύψος αυτής θα οριοθετείται από τον αριθμό των στρεμμάτων και το είδος καλλιέργειας όπως δηλώνεται στο ΟΣΔΕ.

Εννοείται ότι το ποσό του ΕΦΚ πετρελαίου που επιστρέφεται στους αγρότες είναι αφορολόγητο, ανεκχώρητο και ακατάσχετο.

Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, με τις παρεμβάσεις που μόλις αναλύσαμε, αποδεικνύει τη διαρκή στήριξή της στην κοινωνία και στους πολίτες.