Ένα νέο κεφάλαιο στο πολυσυζητημένο θέμα των αγροτικών επιδοτήσεων και των εικονικών βοσκοτόπων ανοίγει η υπόθεση του Σταύρου Τζεδάκη, αντιπεριφερειάρχη Αγροτικής Οικονομίας Κρήτης, μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ και παλαιού στενού συνεργάτη του Νίκου Ανδρουλάκη. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το protothema.gr, ο κ. Τζεδάκης φέρεται να έχει δηλώσει βοσκοτόπια στη Νάουσα Ημαθίας, μια περιοχή εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τη βάση της δραστηριότητάς του, τον Μυλοπόταμο Ρεθύμνου.

Το ζήτημα δεν αφορά απλώς μια τυπική διαδικασία δήλωσης εκτάσεων. Αντιθέτως, εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του συστήματος των επιδοτήσεων και το κατά πόσο αξιοποιούνται σωστά τα ευρωπαϊκά κονδύλια που προορίζονται για την πραγματική αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή.

Επιδοτήσεις με γεωγραφικές παραδοξότητες

Ο κ. Τζεδάκης υπέβαλε αιτήσεις επιδοτήσεων μέσω ΚΥΔ στον Μυλοπόταμο για τα έτη 2018 έως 2021, λαμβάνοντας συνολικά 75.824 ευρώ:

• 2018: 21.228 ευρώ

• 2019: 19.868 ευρώ

• 2020: 17.847 ευρώ

• 2021: 16.881 ευρώ

Ωστόσο, αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι στις δηλώσεις του εμφανίζονται εκτάσεις βοσκοτόπων στη Νάουσα Ημαθίας αλλά και, το 2021, ακόμη και στα Άγραφα. Η Νάουσα, ως γνωστόν, βρίσκεται στην Κεντρική Μακεδονία — περίπου 900 χιλιόμετρα μακριά από την Κρήτη. Το ερώτημα, επομένως, είναι απλό: Πώς συνδέεται ένας Κρητικός κτηνοτρόφος με βοσκοτόπια στη βόρεια Ελλάδα;

Η "τεχνική λύση" και η σκιώδης πραγματικότητα

Η απάντηση ίσως να βρίσκεται στην περιβόητη «τεχνική λύση», ένα εργαλείο του ΟΠΕΚΕΠΕ που επιτρέπει την εικονική αντιστοίχιση εκτάσεων βοσκοτόπων για να διασφαλιστεί η επιλεξιμότητα των κτηνοτρόφων. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι ένας παραγωγός στην Κρήτη μπορεί να δηλώσει βοσκοτόπια στη Νάουσα — χωρίς όμως απαραίτητα να τα χρησιμοποιεί ή να έχει οποιαδήποτε σχέση με αυτά.

Η λύση αυτή, αν και νομότυπη, έχει επανειλημμένα επικριθεί από θεσμικά όργανα και ειδικούς του αγροτικού τομέα, καθώς επιτρέπει φαινόμενα εικονικής καλλιέργειας ή βόσκησης και παραβιάζει την ουσία της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Πολιτικό και ηθικό ζήτημα

Η υπόθεση αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα λόγω της πολιτικής θέσης του κ. Τζεδάκη. Ως αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας, κατέχει ρόλο-κλειδί στην αγροτική πολιτική της Κρήτης. Το γεγονός ότι επωφελείται από έναν αμφιλεγόμενο μηχανισμό που ο ίδιος (θεωρητικά) οφείλει να ελέγχει ή να εποπτεύει, δημιουργεί σύγκρουση συμφερόντων και πλήττει την αξιοπιστία του θεσμικού πλαισίου.

Η παραίτηση του επίσης στενού συνεργάτη του κ. Ανδρουλάκη, Λάμπρου Αντωνόπουλου, ο οποίος παραδέχτηκε την είσπραξη επιδότησης 15.667 ευρώ και την επέστρεψε «για λόγους ευθιξίας», προσθέτει ακόμα μεγαλύτερη πίεση για διαφάνεια και έλεγχο σε αντίστοιχες περιπτώσεις.

Αναγκαία η διερεύνηση

Η περίπτωση των βοσκοτόπων του Σταύρου Τζεδάκη στη Νάουσα δεν είναι απλώς ένα ακόμα περιστατικό κακοδιαχείρισης. Είναι μια ενδεικτική εικόνα της στρέβλωσης που επικρατεί στο σύστημα αγροτικών επιδοτήσεων στην Ελλάδα — και μάλιστα με εμπλοκή πολιτικών προσώπων.

Η δημόσια διοίκηση και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί καλούνται να απαντήσουν:

• Ποια είναι η φύση αυτών των δηλώσεων;

• Έγινε πράγματι χρήση των βοσκοτόπων ή ήταν απλώς «χαρτιά» για την επιδότηση;

• Υπάρχει έλεγχος ουσίας ή απλώς γραφειοκρατική κάλυψη;

Μέχρι να δοθούν απαντήσεις, το ερώτημα παραμένει:
Πώς βόσκουν τα κοπάδια του Μυλοποτάμου στα λιβάδια της Νάουσας;